Period između dva rođendana grada pod Rumijom karakterišu brojne uspješno realizovane investicije i infrastrukturni projekti, izazovi sa kojima se podmlađena postavka lokalne uprave predano, odgovorno i posvećeno bori, kao i događaji i manifestacije koji nijesu dozvolili da Bar zamre i, po okončanju ljeta, upadne u letargiju svojstvenu primorskim mjestima. Dolaskom Dušana Raičevića na poziciju čelnog čovjeka opštine Bar, nastavljen je sveobuhvatni razvojni trend.
U toku je i kreiranje najvažnijeg finansijskog akta- Budžeta. Kako je planiran i koji je odnos kapitalnog i operativnog dijela?
Raičević: Pripremne aktivnosti za Budžet 2020. godine započete su početkom novembra. Rasprave su organizovane od 6- tog novembra, a 18- tog je organizovana stručna javna rasprava. Budžet je planiran na iznos od 23 miliona 150 hiljada eura, što je za 10,24% više u odnosu na 2019. godinu. Kapitalni budžet je planiran na iznos od osam miliona i 620 hiljada eura ili 37%. Za tekuću budžetsku potrošnju opredijeljeno je deset miliona 178 hiljada ili 44%, dok će za otplatu ugovorenih obaveza u tekućoj godini i otplatu duga biti opredijeljeno četiri miliona 351 hiljada ili 19%. Postupak javne rasprave je pri kraju, pa ćemo razmotriti i sugestije građana. Moguće je da će se u nekoj mjeri modifikovati do prve naredne sjednice početkom decembra, kada očekujemo podršku i usvajanje najvažnjeg finansijskog dokumenta.
Koliku podršku mogu očekivati socijalno ugrožene kategorije, osobe sa invaliditetom, NVO sektor?
Raičević: Nacrtom budžeta za 2020- tu godinu za jednokratne socijalne pomoći planiran je iznos od 70 hiljada eura, za prava iz oblasti socijalne zaštite planirano je 22 hiljade eura, za Narodnu kuhinju, kao i prethodne godine, planiran je iznos od 15 hiljada eura, dok su sredstva za novorođeno dijete predviđena u iznosu od 50 hiljada eura. Podrška Crvenom krst iznosiće 40 hiljada, a po prvi put ćemo podržati i dva programa koja ta humanitrana organizacija planira- brigu i pomoć u kući starima u iznosu od 20 hiljada i obuka prve pomoći sa pet hiljada eura. Početkom ove godine, poslije duže pauze, podržali smo i projekte NVO sektora. U tu namjenu biće opredijeljeno 0,5% tekućeg budžeta, odnosno 77 hiljada eura. Za finansiranje projekata koje realizuju NVO biće opredijeljeno 60% tog iznosa, dok će 40% biti raspoređeno među NVO- ima koje su od strane lokalne uprave definisane kao organizacije sa posebnim statusom.
Da li se makar malo odmaklo u smislu rješavanja višegodišnjeg problema- nepostojanja objekta za dnevni boravak odraslih osoba sa smetnjama u razvoju?
Raičević: Iako je opština Bar u proteklom periodu vrlo posvećeno radila na tom planu, na žalost još uvijek nijesmo uspjeli da realizujemo jedan od najznačajnijih projekata. Idejno rješenje je izrađeno još 2009. godine. Međutim, neophodno je bilo da ono bude definisano i izradom planske dokumentacije koja je usvojena 2014. godine. Tada je konstatovano da ta investicija podrazumijeva obezbjeđenje sredstava u iznosu od blizu 670 hiljada eura. Kako je u međuvremenu na snagu stupio novi zakon o planiranju prostora i izgradnji objekata, članom 54 je propisano da se za izradu idejnog arhitektonskog rješenja, na osnovu kojeg se izrađuje tehnička dokumentacija, obavezno raspisuje javni konkurs. Morali smo krenuti sve ispočetka. U maju je Sekretarijat za uređenje prostora izdao urbanističko- tehničke uslove. Inicijativu za pokretanje procedure raspisivanja sprovođenja javnog konkursa smo Ministarstvu održivog razvoja i turizma uputili 4. juna. Uporedo smo se obratili i Ministarstvu finansija sa zahtjevom za ustupanje prava raspolaganja u dijelu katastarske parcele u Polju i već krajem septembra smo zahtjev dopunili elaboratom parcelizacije. Javnosti je poznato da su 2009. godine iz državnog trezora upućena sredstva od 137 hiljada eura, koja se i danas nalaze na računu opštine Bar i nakon izrade konkursnog rješenja obezbijedićemo još dodatnih sredstava da se ovaj projekat realizuje na zadovoljstvo korisnika i svih građana Bara.
Jedan od važnih razvojnih potencijala Bara je i poljoprivreda. U kojoj mjeri lokalna uprava stimuliše poljoprivredne proizvođače da iskoriste zaista ogromne prirodne resurse ovog podneblja?
Raičević: Poljoprivreda je jedna od najznačajnijih razvojnih grana opštine. Sa nivoa lokalne uprave smo još 2014. godine prepoznali potrebu da kroz formiranje sekretarijata posebnom odlukom definišemo i podsticajne mjere za poljoprivredne proizvođeče. Tokom 2018- te smo značajna sredstva i isplatili, a 2019- te smo kroz skupštinsku procedure izvršili izmjene i dopune ove odluke. Tokom protekle dvije godine smo skoro 300 hiljada eura iz budžeta opredijelili poljoprivrednim proizvođačima koji su ostvarili pravo na subvenciju. Međutim, odlukom je definisano da lokalna uprava participira iznosom od 50%, što znači da su velika sredstva uložena u razvoj poljoprivrede- što sa nivoa lokalne uprave, što od strane proizvođača. Jako me raduje što su proizvođači prepoznali šansu i unaprijedili svoju djelatnost. Značajno je unaprijeđeno maslinarstvo, vinogradsrstvo Crmnici. Opredijeljen je sličan iznos i za 2020. godinu, tokom koje ćemo nastojati da unaprijedimo i infrastrukturu u ruralnom području, (kako kroz izgradnju sistema za vodosnabdijevanje, tako i kroz izgradnju saobraćajnica) sa ciljem da poljoprivredna gazdinstva nemaju isključivo tu namjenu, već da postanu i mini-stanice za posjetu turista koji u sve većem broju posjećuju crmnička sela i područje Mrkojevića.
Još jedno veliko ulaganje koje je još uvijek “na čekanju” je Dom kulture. Ima li nekih novosti vezano za sanaciju ovog objekta?
Raičević: Već dugi niz godina je opština Bar kandidovala taj projekat prema Vladi Crne Gore, odnosno kapitalnom budžetu. Još 2009. godine je urađeno idejno rješenje adaptacije Doma kulture. Ipak, i pored napora lokalne uprave, nijesmo dobili podršku. Procijenjena vrijednost radova je blizu tri miliona eura, a opština Bar nije toliko potentna da samostalno može realizovati taj posao. Uz to, dešava se ista situacija kao i u vezi sa izgradnjom Dnevnog centra za djecu sa posebnim potrebama- u međuvremenu su na snagu stupila nova zakonska rješenja, tako da se procedura mora pokrenuti od nule. Predstoji izrada idejnog rješenja, potom i glavnog projekta… Kandidovaćemo projekat prema Vladi, uz jasno opredjeljenje da opština Bar želi da participira u njegovoj realizaciji, ali nam je podrška neophodna. Mislim da kultura i kulturni poslenici zaslužuju da Dom kulture bude organizovan na pravi način, pruži neophodne sadržaje i prilagodi se novim, savremenim tehnologijama. Moramo omogućiti da kultura živi.
Od početka ove godine na snazi je nova odluka o organizaciji rada lokalne uprave. Sljedstveno tome, formirana su i dva nova sekretarijata- za privredu i razvoj kojima je osnovni cilj podsticanje preduzetništva i time, naravno, sveukupnog razvoja opštine. Jeste li zadovoljni njihovim dosadašnjim učinkom?
Raičević: Tokom 2018. godine više puta sam isticao da ćemo sa nivoa lokalne uprave pokušati da napravimo jaču vezu sa, prije svega, privredom našeg grada, ali i da kroz stimulativne mjere idemo u pravcu kreiranja novih radnih mjesta, radije nego otvaranju novih u administraciji. Sa Udruženjem privrednika imamo intenzivnu saradnju, u kontinuitetu se sastajemo i pokušavamo da kroz komunikaciju rješavamo probleme. U skupštinskoj proceduri smo početkom novembra donijeli dvije odluke. Jedna se odnosi na podsticajne mjere za razvoj preduzetništva, za šta je opredijeljeno sto hiljada eura. Druga će iznosom od 35 hiljada eura podržati žensko preduzetništvo- to je najveća stimulativna mjera jedne lokalne uprave u Crnoj Gori za tu oblast. Očekujem da ćemo do kraja godine realizovati sve neophodno u procedurama za ova dva poziva. Pozivam zainteresovane da se jave i apliciraju sa biznis- planovima koje će vrednovati komisija. Procijenili smo da je inicijalna kapisla za razvoj preduzetništva podrška koju obezbjeđuje lokalna uprava dodjelom bespovratnih sredstava za početak sopstvenog biznisa. Sekretarijat za privredu definisao je djelovanje u pravcu jačanja veze sa turističkom privredom, a sa druge strane Sekretarijat za razvoj, koji je počeo sa radom 1. januara, kao primarni cilj ima izradu strateškog plana razvoja opštine Bar od 2020. do 2025. godine. Rad Radne i Konsultativne grupe priveden je kraju i već narednih dana je realno očekivati da Nacrt strateškog plana bude dostavljen javnosti i da ćemo do kraja godine moći da usvojimo Strateški plan razvoja Bara. Jedan od zadataka ovog sekretrijata je uvođenje registara razvojnih projekata, jer je veoma veliki broj zainteresovanih investitora. Idemo i u susret usvajanju Zakona o privatno- javnom partnerstvu, kao modelu koji značajno može da nam pomogne i unaprijedi status projekata koje želimo da realizujemo. Privreda u lokalnoj upravi prepoznaje partnera. U Nacrtu odluke o administrativnim taksama ukinuli smo sve tarifne brojeve koji su bili definisani kao apanaža za preduzetništvo…
Lokalna uprava formirala je i kancelariju za upravljanje projektima, predano se radi na izgradnji kapaciteta i obučavanju kadra, aktivno se aplicira na pozive. Kakvi su rezultati?
Raičević: Aktom o sistematizaciji od početka ove godine je definisana Kancelarija za upravljanje evropskim projektima. Kolege su i 2018. godine bile vrlo aktivne, pa je za dvije godine predato 23 aplikacije. U toku ove godine odobrena su dva prekogranična projekta. Jedan je u okviru drugog poziva Interreg Hrvatska- Bosna i Hercegovina- Crna Gora. Riječ je o projektu FORTITUDE koji je za opštinu Bar definisao vrijednost u iznosu od skoro 270 hiljada eura. Ta sredstva biće utrošena za uređenje Ljetnje scene, odnosno pozornice u Starom Baru. Planirano je pokretanje nove manifestacije pod nazivom “Noć tvrđava”, u kojoj će učestvovati tri partnerske države. Za projekat koji se realizuje sa ciljem razvijanja i usklađivanja strategija akcionih planova, alata i kapaciteta koje se odnose na uzgoj vinove loze, pod nazivom “Eco Wine Goals” za budžet opštine Bar je opredijeljen iznos od 52.260 eura.
Jeste li zadovoljni sportskim rezultatima i koliku podršku sportisti mogu da očekuju od lokalne uprave?
Raičević: Po prirodi uvijek težim boljem. Jesam zadovoljan rezultatima koje naši sportski kolektivi ostvaruju, ali sam siguran da u njima leži dodatni potencijal i da mogu bolje. Neki barski klubovi su prvaci države, ai vrlo uspješno predstavljaju boje svojih klubova i na međunarodnim takmičenjima. Ono što je naše opredjeljenje bilo u ovoj godini je unapređenje infrastrukture. Dobili smo novu atletsku stazu sa svim sertifikatima neophodnim za organizaciju međunarodnih takmičenja za mlađe kategorije, ali, zašto da ne, i seniorskih pod pokroviteljstvom Balkanske atletske federacije. Stvorene su pretpostavke i za organizovanje međunarodnih utakmica u fudbalu, kroz partnerstvo i podršku košarkaškog kluba značajno unaprijedili i infrastrukturu u SD “Topolica”. Ističem da smo krajem 2018. godine sportskim klubovima obezbijedili podršku za sufinansiranje sportskih programa u iznosu od 75.330 eura. Ovih dana očekuje se zaključenje ugovora za 2019. godinu u iznosu od 71.000 eura.
Bar i ove godine bogatim i sadržajnim programima obilježava Dan opštine. Kakva je Vaša poruka sugrađanima uoči praznika?
Raičević: Program proslave je otpočeo izložbom “Prve četiri decenije barskog pop- roka”, nastavljen manifestacijama “Koštanijada” u Ostrosu. Uslijedili su “Susreti pod Starom maslinom”, dodjela stipendija najboljim barskim studentima, “Maslinijada” i svečana sjednica SO Bar, a u večernjim časovima koncert Marka Luisa. U ponedjeljak će biti održan koncert učenika Muzičke škole i gitarskog dua Nikčević- Bulatović…
Sugrađanima čestitam jubilej-75 godina od oslobođenja našeg grada i upućujem poruku da u lokalnoj upravi imaju partnera, sagovornika, onoga ko želi da ide u pravcu rješavanja svih problema, bez obzira da li su oni trenutni ili višegodišnji, kako bi zajednički stvorili bolji ambijent za život i kreirali politike koje će biti u interesu građana.