U vezi sa primjenom Zakona o audiovizuelnim medijskim uslugama i usaglašavanjem rada lokalnih javnih emitera sa novim Zakonom, Agencija za audiovizuelne medije obratila se Ministarstvu kulture i medija, dopisom u kome se traži tumačenje odredbe koju su lokalni emiteri prepoznali kao nepreciznost i potencijalnu opasnost po njihov dalji ekonomski opstanak.
U dopisu se ističe da se jedna od najznačajnijih izmjena Zakona odnosi na jačanje predvidivosti i sigurnosti modela finansiranja lokalnih javnih emitera i da prilikom usaglašavanja organizacije i rada sa novim Zakonom, posebnu pažnju treba obratiti da se osnivačkim aktom ovih medijskih kuća propišu rješenja kojim će se otkloniti prostor za ugrožavanje stabilnosti u finansiranju aktivnosti od značaja za pružanje javne usluge koja čini osnovnu djelatnost lokalnog javnog emitera.
“Kao jedan od ključnih izazova u procesu usaglašavanja sa novim Zakonom, predstavnici ovih emitera su prepoznali odredbu člana 49 Zakona, kojom je propisano da se ‘budžetom jedinice lokalne samouprave obezbjeđuju finansijska sredstva za stabilno, održivo i nezavisno funkcionisanje javnog emitera…’ (stav 1) ‘na godišnjem nivou, u odnosu koji se utvrđuje u odnosu na ukupni tekući godišnji budžet jedinice lokalne samouprave umanjen za kapitalne izdatke i otplatu duga… Predmetna odredba je, po našem mišljenju, očigledno greškom neprecizno formulisana (višak je riječ ‘tekući) na način koji znači da se javnim emiterima mogu opredijeliti izuzetno mala sredstva ili skoro nikakva, s obzirom da u pojedinim jedinicama lokalne samouprave kapitalni izdaci budu veži od budžeta” naveli su iz Agencije.
Direktor Direktorata za medije, Neđeljko Rudović, u odgovoru koji je dostavljen Agenciji i lokalnim javnim emiterima, ističe da se Ministarstvo kulture i medija od samog starta procesa revizije medijskog zakonodavstva zalaže za uspostavljanje optimalnog modela kojim bi se obezbijedilo postojano i održivo finansiranje i funkcionisanje lokalnih javnih emitera.
Ipak, iz njegovog odgovora je jasno da rješenje na koje su predstavnici lokalnih medija ukazivali, nije previd.
“To uključuje i aktivnu saradnju sa predstavnicima lokalnih javnih emitera, koji su bili neizostavan i ključni partner u ovom procesu. U vezi sa tim, umjesto modela finansiranja lokalnog javnog emitera, po osnovu ugovora jedinice lokalne samouprave i lokalnog javnog emitera o pružanju javnih usluga, kako je to bilo predviđeno Zakonom o elektronskim medijima, uvedena je skala finansiranja lokalnog javnog emitera, sa osnovom finansiranja koji se crpi direktno iz zakona, kako je to, između ostalog, predviđeno i za nacionalnog javnog emitera… Još u formi nacrta, a kasnije i u formi Prijedloga zakona, Ministarstvo se zalagalo za rješenje koje bi obezbjeđivanje navedenih sredstava, na godišnjem nivou, vezalo za iznos koji se utvrđuje u odnosu na ukupni godišnji budžet jedinice lokalne samouprave.
Međutim, u međuresornoj komunikaciji u procesu usvajanja zakona sa Zajednicom opština i Ministarstva finansija, bili smo prinuđeni da odustanemo od navedenog rješenja. Naime, u mišljenju koje smo dobili od Ministarstva finansija na Prijedlog zakona br. 13-082/24-352/6 od 18.03.2024. godine, ukazano nam je da, rješenje kojim bi se navedena sredstva obezbijedila u odnosu na ukupni godišnji budžet, podrazumijevalo izdvajanje prihoda koji nijesu tekući prihodi. Naime, u ukupne godišnje budžete jedinica lokalne samouprave, pored tekućih prihoda, uključena su i sredstva prenesena iz prethodnih godina i krediti koji se najvećim dijelom koriste za finansiranje kapitalnih izdataka jedinica lokalne samouprave. Takođe, finansiranje lokalnih javnih emitera je dio tekuće budžetske potrošnje i upravo iz tog razloga zakonskim rješenjem predmetno finansiranje treba vezati za tekući budžet.
Imajući u vidu navedeno, Ministarstvo kulture i medija je utvrdilo rješenje u članu 49 Zakona, koje u datom trenutku najbolje nastoji riješiti ovo pitanje od nesumnjivog javnog interesa. S tim u vezi, ukazujemo da se u ovom slučaju ne radi o previdu, niti o bilo kakvoj nepreciznosti, već se data odredba ima tumačiti tako da polaznu osnovu upravo predstavlja tekući godišnji budžet jedinice lokalne samouprave, umanjen za kapitalne izdatke i otplatu duga”.
