Konačno je, nakon gotovo tri godine rada, publikovana dvotomna monografija “Ljudi iz grada bez vrati – (Ne)zaboravljeni Barani XX vijeka” novinara i publiciste Željka Milovića.
Izdavačka kuća “Mediteran Multimedia” ovaj je projekat odradila u saradnji sa NVO Povjerenje, ali i velikim brojem pojedinaca i familija iz Bara.
Dvije obimne knjige obuhvataju životopise osamdesetak ličnosti koje su specifičnim duhom obojili grad pod Rumijom. Bar je tako dobio još jedno trajno svjedočanstvo o sebi i ljudima koji su mu udahnuli poseban kvalitet života, a koje bi kao zalogu trebalo ostaviti budućim generacijama.
Interesantno je da je ovo prvo djelo koje se na studiozan, naučni način bavi i ljudima koji nisu bili istaknute ličnosti u opštedruštvenom smislu, poput prvih topoličkih zanatlija, prodavca slatkiša, lokalnih umjetnika, onih koji su se starali o zabavnom životu mladih Barana…
“Rukovodio sam se ličnim osjećajem da bi neke ljude morali da zapamtimo, i pri tome se nisam odlučivao da to budu predsjednici opština, direktori važnih firmi, kapetani… čak ni vjerski velikodostojnici ili profesori Gimnazije, koji svi zaslužuju da se nađu u posebnim knjigama, već sam želio da ispričam priču o malim ljudima, odnosno ličnostima koji su tvorili Bar onakvim kakvim je on bio – veseo, otvoren za sve tri vjere, u kojem su ljudi različitih konfesija i nacija funkcionisali i živjeli na najbolji mogući način. Među njima ima i ljudi koji su bili na različitim stranama, ali su svi oni zajedno činili Bar”, govori za Radio Bar i Bar Info Željko Milović, autor knjige.
Djelo je podijeljeno u dva toma, ukupno oko 550 strana – u prvom su obuhvaćeni događaji i ljudi od početka vijeka do kraja Drugog svjetskog rata, a u drugom vrijeme nakon 1945. godine.
“Cilj svake monografije jeste da pomjeri dotadašnje znanje, a to je svakako postignuto ovom knjigom. U svakoj od obrađenih jedinica ima podataka koji umnogome obogaćuju naša dosadašnja saznanja o nekim ličnostima, od kapetana Nikole Vučinića, preko Mitra Iličkovića i Omera Mekuljina – poznatih trgovaca i mecena, pa Mila Jovovića – prvog dječjeg pjesnika Crne Gore, Raška Vukosavovića, Petra Vojvodića, Filipa Marđokića, Redžepa Karađuzovića, Vojina Radovanovića koji se trkao s malim vozom, Veliše Lekovića, Đoka Lekića, do, recimo Ljake Mićkovića, Steva Grka, Boška Miloševića, prve konobarice Tonke Kalinić, prvog padobranca Branka Kuča, teta Danijele i čika Nikole koji su držali zabavni park, čuvenog obućara Šeka Bubića od koga sam ‘pozajmio’ naslov knjige…”, ističe Milović, i kao poseban kuriozitet djela navodi činjenicu da je prvi put u crnogorskoj publicistici rekonstruisan životni put prvih industrijalaca – braće Marić, zatim zidanje hotela “Dekleva” sa fotografijama koje prate svaku fazu nastajanja, pojavljivanje legendarnog fudbalera Marcella u timu “Crnojevića”…
Poseban kuriozitet je, kaže, objavljivanje podataka koji će promijeniti barska saznanja o nastajanju fudbala u gradu pod Rumijom.
Knjigu “Ljudi iz grada bez vrati – (Ne)zaboravljeni Barani XX vijeka” krasi 478 fotografija iz istorije grada, od čega je ogromna većina iz ličnih arhiva barskih porodica i prvi se put objavljuje. Djelo nema klasičnog recenzenta, niti urednika, već se u njemu pojavljuju tekstovi koje su povodom nastanka ove vrijedne knjige napisali uvaženi sugrađani Milo Vukčević, Čedo Ratković, Ivan Jovović, Muharem Muratović, Suljo Mustafić i Milun Lutovac.
U narednih mjesec dana očekuje se i velika promocija monografije.
