Turistička organizacija Bar je potpisala ugovore sa aplikantima za projekte valorizacije kulturne baštine koji se odnose na arheološka istraživanja, konzervatorske i restauratorske radove, rekonstrukciju i promociju kulturnih dobara na teritoriji barske opštine. Pravo na podnošenje zahtjeva imale su javne ustanove, NVO i druga pravna lica. Komisija (istoričarka umjetnosti dr Anastazija Miranović- predsjednica, Svetlana Gažević i mr Nikoleta Nikčević) je od 12 pristiglih projekata, sredstva u iznosu od 10% od boravišne takse na osnovu Javnog poziva, opredijelila za šest projekata.
NVO “Novo i ljepše Sutomore” dobilo je 16.000 eura za projekat arheološki istraživanja otomanskog i austougarskog utvrđenja Tabija na lokalitetu Golo brdo u Sutomoru; “3D Arch d.o.o.” 6.000 eura za projekat Trgovima Vojislavljevića – opština Bar kolijevka crnogorske srednjevjekovne državnosti; NVO “Studio Horag” 7.000 eura za Očuvanje i njegovanje crnogorske pjesme; NVO “Signum” 4.500 eura za projekat UNDERMAP podvodna baština barskog kraja; JP Kulturni centar Bar 10.000 eura za drugu fazu rekontrukcije crkve Sveta Katarina i NVO Centar za održivi razvoj 6.000 eura za rekonstrukciju mosta na dionici starog rimskog puta Nerona – Škodar.
“Vjerujemo da ćemo nakon realizacije projekata biti u prilici da ustvrdimo da oni značajno doprinose valorizaciji kulturnih dobara na teritoriji opštine Bar. Zadovoljan sam što je Turistička organizacija Bar jedna od rijetkih koja uopšte i sprovodi ovaj Javni poziv u skladu sa Zakonom o boravišnoj taksi, po kome su dužne da 10% sredstava od naplate boravišne takse opredjeljuju za valorizaciju ovakvih i sličnih projekata”, kazao je direktor TO Bar Emil Kukalj.
NVO “Novo i ljepše Sutomore” je dobila 16.000 eura za projekat arheološka istraživanja otomanskog i austougarskog utvrđenja Tabija na lokalitetu Golo brdo u Sutomoru. Milan Čakalović je prilikom potpisivanja ugovora podsjetio da je višegodišnja intencija ove NVO da jedno od najatraktivnijih turističkih mjesta barske obale- Sutomore, podigne na znatno veći od nivoa po kojem je prepoznato.
“Nakon uspješnih projekata ‘Spičanske večeri’ i ‘Kulturnog kalendara Sutomora’ fokusirali smo se na valorizaciju kulturnog nasljeđa. Prva faza arheoloških istraživanja tvrđave Tabije realizovana je uz pomoć donacija i nesebičnih, vrijednih volontera. Sredstvima dobijenim uz podršku TO Bar dovešćemo do kraja drugu fazu. Slijedi apliciranje za sredstva iz IPA fondova koja ćemo iskoristiti za finalnu rekonstrukciju tvrđave”, obasnio je Čakalović.
Direktor Kulturnog centra Bar Erol Marunović je istakao značaj restauratorskih i konzervatorskih radova na crkvi Svete Katarine, koja je jedan od najupečatljivijih i najvažnijih sakralnih objekata u gradu pod Rumijom.
“Iako skromnih dimenzija, njen položaj i forma su takvi da je svrstana među najznačajnija zdanja srednjevjekovne arhitekture. Osim TO Bar, dio sredstava je opredijelilo i Ministarstvo kulture i Kulturni centar”, kazao je Marunović.
Arheolog Dejan Drašković iz NVO “Signum” objasnio je da projekat UNDERMAP podrazumijeva valorizaciju kulturne baštine u barskom akvatorijumu.
“Još kao dječaka privlačile su me priče o podvodnom blagu, potopljenim brodovima i prelijepim amforama na Bigovici… Kao student sam učestvovao na dva takva istraživanja, pa sam shvatio da su sve te priče koje su kolale po čaršiji zapravo istinite. Nema kuće u Baru koja nema komad amfore sa Bigovice. Dođe vrijeme kada za to narod treba da čuje. Ovo je dobra prilika da saznamo u kakvom se stanju nalaze kulturna dobra pod vodom. Raduje što turista koji zaroni sa najjednostavnijom maskom i disaljkom može da svjedoči toj ljepoti. Planiram da napravim izložbu i film u kojem bi makar po dva minuta posvetio svakom lokalitetu i ukažem na boljku koju svi ti lokaliteti trpe – devastaciju”, najavio je Drašković.
Predstavnik NVO Centar za održivi razvoj Srđan Jovanovski objasnio je da se njihov projekat odnosi na Rekonstrukciju mosta na dionici starog rimskog puta Nerona Škodar i pokušaju da ga “izvuku” iz zaborava.
“Moje kolege arheolozi su naišli na stare karte antičkih puteva koji prolaze kroz Bar. Predmet naše pažnje je most koji se nalazi na trasi starog rimskog puta, iz turskog doba gradnje, na lokalitetu Kunje, blizu opštinske granice s Ulcinjom. Kameni, simpatični most sa lukom je, na žalost, potpuno zarastao, veoma je devastiran i postoji realna opasnost da će se urušiti. Našoj pažnji su ga preporučili planinari i ljudi koji vole da pješače prelijepim barskim zaleđem”, istakao je Jovanovski.
Petra Zdravković iz “3D Arch d.o.o.” je objasnila da će koristeći 6.000 eura dobijenih za projekat Trgovima Vojislavljevića – opština Bar kolijevka crnogorske srednjevjekovne državnosti, snimiti i formirati 3D model najznačajnijih nepokretnih spomenika kulture na teritoriji barske opštine vezanih za period Vojislavljevića.
“To su manastir Prečista Krajinska u Ostrosu i manastir Ratac. Osim toga formiraćemo i 3D model objekata koji se ne nalaze na teritoriji opštine Bar, ali su vezani za ovu dinastiju, kako bi projektom napravili svojevrsnu istorijsku cjelinu. Snimićemo i pokretni materijal vezano za period Vojislavljevića koji se nalazi u muzejima, u 3D i 2D prikazima. U konačnici planiramo formiranje interaktivne mape kojom ćemo zadovoljiti uslove projekta. Složićemo se da su Vojislavljevići za života, ali i kasnije, ostavili trag ne samo na istoriju Crne Gore nego i na region – Albaniju, Makedoniju… Svi ilustrovani sadržaji biće praćeni bogatim dvojezičnim tekstom na crnogorskom i engleskom jeziku“, objasnila je Zdravković.
Govoreći o značaju očuvanja i njegovanja crnogorske pjesme, za koji projekat je NVO “Studio Horag” dobila 7.000 eura, profesor Miro Kruščić je izrazio uvjerenje da će njime uticati da turisti koji posjete Bar neće samo slušati, već i prepoznati sve ono o čemu naša muzika govori.
“Osim hora ‘Antivari Musica’ nastupiće i poznata sopranistkinja Aleksandra Vojvodić Jovović i kolege instrumentalci. Drago mi je što je projekat ima tri faze, jer ćemo imati vremena da ozbiljno pristupimo realizaciji”, kazao je Kruščić, uz apel da bi bilo korisno i dobro da prije nastupa velikih zvijezda, organizatori koncerata daju turistima priliku da čuju i crnogorsku, narodnu pjesmu.
Rok za realizaciju projekata je 15. januar 2020. godine.
