Povodom obilježavanja dvadesete godišnjice UNESCO zaštite nematerijalne svjetske kulturne baštine, a desete od zaštite prvog crnogorskog nematerijalnog kulturnog dobra, danas je u sali Dvorca kralja Nikole otvorena manifestacija i izložba Elementi nematerijalne kulturne baštine Bara.
Projekat Dani nematerijalne kulturne baštine Bara realizuju Kulturni centar/Zavičajni muzej u saradnji sa Ministarstvom kulture i medija Crne Gore, Upravom za zaštitu kulturnih dobara CG, NK ICOM CG, TO Bara, Maticom crnogorskom – barski ogranak, edukativnim insitituciama – Srednja ekonomsko-ugostiteljska škola i ŠOMO „Petar II Petrović Njegoš“, nevladinim organizacijama, lokalnom zajednicom, kao i pojedincima, pod pokroviteljstvom Opštine Bar.
Otvarajući manifestaciju, predsjednica Nacionalnog komiteta ICOM CG, rukovoditeljka Zavičajnog muzeja, dr Anastazija Miranović, autorka projkta, istakla je da je Crna Gora, iako po teritorijalnoj veličini jedna od manjih zemalja svijeta, bogata raznolikim kulturnim nasljeđem.
Ona je kazala da je Uprava za zaštitu kulturnih dobara počela izradu prvih elaborata valorizacije kulturnih vrijednosti nematerijalnih dobara 2013. godine i do danas zakonom zaštitila njih 20, od kojih su sa teritorije barske opštine Kult Sv. Vladimira i vještina izrade čunova (na Skadarskom jezeru).
Projekat evidentiranja nematerijalne baštine Crne Gore iz 2012. godine, sa teritorije barske opštine prepoznao je 12 nematerijalnih dobara.
“To su: Procesija iznosenja krsta Sv. Vladimira, Legenda o Vladimiru i Kosari, Legenda o crmničkom granatu boje vina, Legenda o vilama, vilinim parama i vilinoj pećini, Ulje od Rumije (tradicionalna medicina), Liječenje čašama/putijerima (tradicionalna medicina), Tehnika filigran (stari zanat), Kalafatanje (stari zanat), Guvno/gumno (kultno mjesto), Kult Stare masline na Mirovici, Maslinijada (tradicionalna manifestacija) i Bamija (tradicionalna ishrana)“, objasnila je Miranović, autorka projekta Dani nematerijalne kulturne baštine.
Ona je navela da organizacijom Dana nematerijalne kulturne baštine Bara, na odgovoran i originalan način participiramo i dajemo doprinos značajnom jubileju.
„No, značajnije od toga je, što smo mi, kao pojedinci i kolektivitet, kao institucije i zajednica, osjetili potrebu brige, očuvanja i valorizacije barskog nematerijlanog kulturnog nasljeđa kroz konkretan, sinergijski aktivizam“, istakla je.
Miranović je kazala i to da su savremeni način života i globalizacija potencijalne prijetnje očuvanju nematerijalnih dobara, svuda pa i u Crnoj Gori.
„Čuvanje i razumijevanje takvih dobara vodi uvažavanju različitih i sličnih kultura, kao i međunacionalnog dijaloga, vjerske tolerancije i opšteg poštovanja različitosti. Naslijeđena živa tradicija, znanja, vještine, kontinuitet, osjećaj identiteta, prožimanje materijalne i nematerijalne kulture, članova zajednice, komunikacia, ljepota i ljubav su samo neke od poruka koje nosi fenomen nematerijalne kulturne baštine, a na nama je da ih na adekvatan način artikulišemo, prenosimo i štitimo“, kazala je Miranović, proglašavajući izložbu otvorenom.
Upravnica Zavičajnog muzeja istakla je da će Upravi za zaštitu kulturnih dobara predložiti da se zaštite tri nova dobra: rakiju od murve – murovaču, kovački zanat i uzgajanje svilene bube.
Nakon otvaranja izložbe i uvodnog izlaganja dr Anastazije Miranović, o procesu rekognosciranja/evidentiranja nematerijalne kulturne baštine Crne Gore, govorila je Tanja Vujović, etnološkinja iz Uprava za zaštitu kulturnih dobara Crne Gore.
Osim toga, u dvorskom parku održana je radionica vune, a predsjednik Matice crnogorske, mr Ivan Jovović govorio je na temu Kult Sv.Vladimira – izazovi praktikovanja i zaštite. Prikazan je dokumentarni film „Živo nasljeđe“, Ministarstva kulture i medija Crne Gore, a potom je na platou ispred Dvorca organizovana degustacija delicija tradicionalne barske kuhinje, koje su pripremile NVU Žene Bara.
Na današnjoj manifestaciji bilo je riječi i o Maslinijadi, kao i po Kultu Stare masline na Mirovici.
I u naredna dva dana očekuje se bogat program obilježavanja Dana nematerijalne kulturne baštine, od Legende o vilama, vilinim parama i vilinoj pećini, liječenja čašama/putijerima, ulja od Rumije, preko tehnike filigrana i kalafatenja do pečenja murovače.
Sumiranje rezultata i zatvaranje manifestacije, rezervisano je za subotu. u 15 časova.
