Povodom Dana državnosti i Dana ustanka crnogorskog naroda, 13. jula, delegacija UBNOR-a i antifašista Bara i Opštine Bar položila je cvijeće na spomen obilježje u Domu revolucije. Događaju su prisustvovali članovi UBNOR-a, porodica boraca, kao i predstavnici javnog i kulturnog života Bara.
Čestitajući praznik, predsjednik UBNOR-a i antifašista Bara, Đuro Marković podsjetio je da je „13. jul 1941. godine prvi antifašistički opštenarodni ustanak u porobljenoj Evropi. To je naš najveći, najljepši i najdraži praznik, primjer i svetionik prema kome su se evropski narodi određivali“.
Dodao je da naše vrijeme ima snažno izvorište i uporište u trinaestojulskom ustanku, tako i trinaestojulski ustanak „ima duboke i snažne korijene u slobodarskoj istoriji crnogorskog naroda, u vjekovnoj borbi za odbranu svete slobode“.
Marković je istakao da je borba crnogorskog naroda bila usmjerena protiv okupatora, ali i za nacionalno i socijalno oslobođenje i izgradnju društva pravde, ravnopravnosti i suživota.
„Trinaesti jul 1941. godine povezao je ljudsko i političko, pa je to bila borba za očovječenje čovjeka i povratak sebi. Fašistička okupacija povrijedila je ponos građana Crne Gore, pa je pod rukovodstvom KPJ organizovan opštenarodni ustanak, koji je anulirao asimilatorske i porobljivačke odluke Podgoričke skupštine 1918. godine“, podsjetio je Marković i poručio da „mi danas, širom Crne Gore, slavimo 82 godine od ustaničkog i državotvornog 13. jula. Slavimo ga sa ponosom, ali i sa političkim i moralnim teretom“, uz napomenu da se „neofašističkim i klerofašističkim doktrinama podrivaju temelji države“.
„Kad vrijeme izbriše tragove, kad borci za slobodu postanu dio sjećanja, kad istorija počne da se prekraja i revidira za potrebe nove i dnevne politike, kad prošlost počne da pokriva zaborav, podsjećanje na istinu je jedini lijek“, smatra Marković. On je pozvao mlade Barane „da svoju budućnost u antifašističkoj Evropi iskažu pripadnošću našoj opštinskoj organizaciji“.
Potpredsjednica Opštine Bar, mr Tanja Spičanović kazala je da „današnji praznik slavi i sabira dva istorijska dana, dva 13. jula – onaj 1878. kad je na Berlinskom kongresu mapa Evrope i zvanično postala bogatija za još jednu nezavisnu i međunarodno priznatu državu i onaj 1941, kada su Crnogorci, prvi u porobljenoj Evropi koja je uveliko gubila dah pod fašističkom čizmom, upalila iskru nade u slobodu“. Podsjetila je da je 885 Barana i Baranki položilo svoje živote da bi mi danas imali pravo na život u miru i slobodi. Poruka koja se čita iz svakog ovog imena je ista – ostajte na našem putu, složni, ujedinjeni u bratskoj ljubavi i zajedništvu, posvećeni vrijednostima antifašizma i čovječnosti, koje vjekovima baštini naš skladni podrumijski kraj“, istakla je Spičanović.
Ona je podsjetila da bi, bez 21. maja, tekovine i jednog i drugog 13. jula „ostale na marginama istorijskih sjećanja ili u središtu istorijskih prekrajanja“.
„Danas u nezavisnoj, i nadam se samosvjesnoj Crnoj Gori, svjesnoj svojih vrlina, ali i opasnosti koje iz dubokih tmina uvijek na nju nasrću, luča slobodarske tradicije ljepše sija,obasjavajući nam put ka evropskim horizontima“, zaključila je Spičanović.
Po tradiciji, polaganju cvijeća prisustovali su izviđači odreda „24. novembar“, a ovom prilikom pjesnik i humanista Rajko Joličić govorio je svoje rodoljubive stihove.
Delegacija UBNOR-a i antifašista Bara i Opštine Bar položila je danas cvijeće na spomen obilježja u Mišićima, na Virpazaru i Seocima. U gradu heroju Cetinju, na Ljetnjoj pozornici večeras se održava Akademija povodom Dana ustanka i Dana državnosti Crne Gore.
