Predsjednik Opštine Bar Dušan Raičević kazao je u intervjuu za Dnevne novine da je lokalna uprava u prethodnom periodu izmirila sve obaveze, ali i započela i završila nekoliko važnih infrastrukturnih projekata, te da su postigli značajne rezultate i kada su u pitanju druge oblasti. Ističe da su, uprkos brojnim izazovima, uspjeli da odgovore svim zahtjevima i da u značajnoj mjeri unaprijede rad. On očekuje da će Bar u narednih tri do pet godina biti visoko pozicioniran na turističkoj mapi Mediterana, s obzirom da je u ovaj grad najavljen dolazak četiri najveća svjetska hotelska operatora.
Pandemija novog korona virusa tema je broj jedan u čitavom svijetu. Crna Gora danima nema novooboljelih slučajeva i postoje ozbiljne naznake da postane corona free destinacija. Šta bi to konkretno značilo za Opštinu na čijem ste čelu?
Raičević: Crna Gora je pravovremeno i adekvatno preduzela mjere u cilju suzbijanja pandemije i možemo biti među prvim ‘corona free’ destinacijama. Na nivou lokalne uprave smo čak i prije evidentiranja prvih slučajeva preduzeli sve neophodne radnje kako bismo bili spremni za dešavanja za koja smo pretpostavljali da neće ni nas zaobići. Opštinski tim za zaštitu i spašavanje je tokom trajanja pandemije, kroz svakodnevnu komunikaciju, nastojao da bude u funkciji očuvanja zdravlja i života građana. Završetkom pandemije stvoriće se uslovi za intenziviranje aktivnosti privrednih subjekata i turističke privrede, koji bi ponovo generisali nove vrijednosti i pokrenuli cjelokupni sistem. Svjesni smo da je najteži period, nadamo se, iza nas, da je i period ekonomske nestabilnosti ispred nas, ali smo svakako spremni da uprkos očekivanim problemima prevaziđemo novonastalu situaciju i sačuvamo održivost javnih finansija i cjelokupnog sistema.
Kako će Opština pomoći privredu i građane Bara?
Raičević: Opština Bar je u prethodnih skoro dvije godine unaprijedila saradnju sa sektorom privrede i najreprezentativnijom organizacijom Udruženje privrednika grada Bara, i u kontinuiranoj saradnji nastojala da rješava pitanja koja će jačati mali i srednji biznis, da smanjuje biznis barijere, što će u konačnom rezultirati otvaranjem novih radnih mjesta. U tom pravcu je već u Odluci o Budžetu za 2019. godinu opredijelila sredstva u iznosu od 100.000 eura za podršku preduzetništvu i 35.000 eura za podršku ženskom preduzetništvu, na osnovu čega su i isplaćena bespovratna sredstva u iznosu od oko 124.000 eura po ovom osnovu kao podsticajne mjere za unapređenje postojećih i pokretanje novih biznis ideja. Udruženje privrednika Bara je obezbijedilo 1.700 paketa pomoći najugroženijima. Sačinili smo ozbiljnu analizu lokalnih javnih finansija u novonastalim okolnostima i u skladu sa tim predložili niz mjera i zaključaka koji su usvojeni na sjednici SO. Možemo reći da je Opština Bar vodila računa o sektoru privrede i da je na osnovu ovako predloženih mjera, zaključaka i akata pružila već u ovoj godini doprinos sektoru privrede od oko 1.000.000 eura.
Koji su najznačajniji projekti koji vas očekuju u narednom periodu?
Raičević: Svakako da je jedan od važnijih projekata nastavak rješavanja pitanja vodosnabdijevanja bezvodnih područja, što je jedan od prioriteta lokalne uprave od početka mog mandata. Takođe, očekuje nas i intenziviranje radova na izgradnji nadvožnjaka prema Bjelišima i uređenje saobraćajnica na prostorima mjesnih zajednica, gdje su već ugovoreni radovi od oko 2.211.000 eura. Takođe nas očekuje i završetak objekata Kuće maslina u Starom Baru u vrijednosti od oko 1.000.000 eura, završetak adaptacije Palate 85 u Starom gradu za potrebe kreativnog haba, te radovi u vrijednosti oko 347.000 eura za uređenje enterijera Arhiepiskopske palate koja će biti stavljena u funkciju prvog Arheološkog muzeja grada Bara.
Paralelno sa ovim investicijama, planirano je uređenje Trga Vladimira i Kosare u iznosu od 200.000 eura, kao i uređenje kaldrme u Starom Baru za šta je Opština Bar opredijelila sredstva u iznosu od 150.000 eura. U toku je izrada potrebne projektno-tehničke dokumentacije koja će definisati da ovi projekti budu usaglašeni sa ambijentom u kojem se nalaze.
U narednom periodu moramo ostati posvećeni i intenziviranju saradnje sa Vladom i Upravom za saobraćaj po pitanju realizacije jednog od, mogu reći, najznačajnih projekata u A Opštini Bar, a to je rekonstrukcija putnih pravaca Virpazar Sutorman Biskupada i Biskupada Vladimirske Krute.
Vlada je u novembru prihvatila inicijativu Opštine Bar za prekategorizaciju ovih putnih pravaca i u toku je izrada projektne dokumentacije za putni pravac Biskupada Vladimirske Krute. Ovaj projekat zaista smatram izuzetno važnim, posebno imajući u vidu činjenicu da bi se izgradnjom ovih putnih pravaca u velikoj mjeri smanjile saobraćajne gužve na Jadranskoj magistali u toku ljetnjih mjeseci, unaprijedila bezbjednost saobraćaja prema graničnom prelazu Sukobin, i stvorili uslovi za daljirazvoj područja kroz koja ovi putni pravci gravitiraju.
Prije nekoliko mjeseci Luka Bar je označena kao glavna luka za snabdijevanje tečnim gasom koji bi SAD izvozila prema Jugoistočnoj i Centralnoj Evropi. Međutim, došlo je do pandemije novog virusa, tako da u javnosti nije bilo više informacija o ovom projektu. Da li se nešto na tom planu dešava i koliko bi taj posao bio značajan?
Raičević: AD “Luka Bar” kao jedna od najvećih crnogorskih kompanija, jeste pokretač ekonomskog razvoja i Bara i cijele Crne Gore. Menadžment ovog preduzeća posvećeno i predano radi na maksimalk nomiskorišćavanju njegovih potencijala sa ciljem očuvanja tradicije odgovornog poslovanja, doprinoseći bržem ekonomskom razvoju države i pozicioniranju Bara i Crne Gore kao najznačajnijih tranzitnih centara regiona.
Izgradnjom terminala za tečni prirodni gas, kako je planirano prostorno-planskim dokumentima za područje luke, nakon realizacije finalne faze projekta, obezbijedilo bi se 20.000 m3 rezervoarskog kapaciteta, a glavni elementi terminala bi bili rezervoari različitih kapaciteta, pumpe, cjevovodi, sigurnosni sistemi i dr.
Ovaj projekat je prepoznat kao razvojni projekat AD “Luka Bar”, i nj egovom realizacijom bi se znatno povećali postojeći lučki kapaciteti, obim pretovara, pa samim tim i prihoda, ne samo za Luku Bar već i za sve one subjekte koji su na različite načine uključeni u proces pružanja lučkih usluga, sa direktnim ili indirektnim pozitivnim uticajem na privredu Bara i Crne Gore u cjelini.
Projekat pored ekonomskih benefita ima i jednu specifičnu dimenziju realizovao bi se u skladu sa globalnim trendovima vezanim za dostizanje ciljeva održivog razvoja u odnosu na smanjenje emisija štetnih gasova u atmosferu, što je posebno aktuelno u pomorstvu.
Shodno iskazanom interesovanju investitora, u AD “Luka Bar” se radi na pripremi dokumentacije za realizaciju pretkvalifikacionog postupka za izbor strateškog partnera za realizaciju projekta izgradnje Terminala za tečni prirodni gas i očekuje se, t prema okvirnom planu aktivnosti, da javni poziv za podnošenje prijava bude objavljen u drugoj polovini juna 2020. godine.
Šta se dešava sa valorizacijom lokaliteta Maljevik?
Raičević: Pravna problematika oko projekta na Maljeviku je gotovo više od deceniju opterećivala Opštinu Bar i onemogućavala da se na tom lokalitetu izgrade planirani turistički kompleksi koji bi bili u funkciji razvoja turizma visoke kategorije. Na bazi ovakvog uvjerenja smo intenzivirali komunikaciju sa investitorom i vlasnikom zemljišta, kompanijom “Sonuba Montenegro” sa ciljem rješavanja ove višegodišnje problematike, smatrajući da je u interesu dvije strane, ali prevashodno da je u interesu grada da nađemo način da i stvorimo potrebne pretpostavke za početak izgradnje. Opština Bar je kroz usvajanje Prostorno-urbanističkog plana Bar i izmjena i dopuna DUP-a “Sutomore centar” stvorila preduslove za mogućnost izgradnje planiranih objekata kroz detaljnu razradu u ovim planskim dokumentima.
Skupština Opštine Bar je 24. aprila 2019. donijela Odluku o davanju saglasnosti na Sporazum o međusobnim pravima i obavezama Opštine Bar i firme “Sonuba Montenegro” sa ciljem sporazumnog rješavanja sudskih sporova i otklanjanja pravnih barijera za realizaciju projekta. U dosadašnjem periodu je došlo do mirnog rješavanja pravne problematike koja je postojala između dvije strane, kao i intenziviranje komunikacije sa nadležnim organima i institucijama po pitanju izdavanja neophodne dokumentacije. Riječ je o složenom postupku akumuliranom u dugom periodu koji je iza nas i složićete se da je neophodno vremena da se ovakva investicija pokrene. Mogu da kažem da lokalna uprava kao i nadležni državni organi ulažu sve napore da se stvore sve pretpostavke za što skoriji početak gradnje na tom prostoru.
Međutim, pored ovog projekta, uspostavljena je saradnja i po pitanju izgradnje elitnog turističkog naselja u Čanju, i sa kompanijom “Čanj Investment” i njihovim poslovnim partnerima iz oblasti turizma, čija je namjera da razvijaju turističku zonu na ovom prostoru i tako kreiraju nove brendove koji će privući goste visoke platežne moći. Naša očekivanja su da će Bar u naredne tri do pet godina biti pozicioniran visoko na turističkoj mapi Mediterana, prije svega zbog očekivanog dolaska četiri najveća hotelska operatora sa kojima investitori sa teritorije barske opštine su već u poodmakloj fazi ugovaranja saradnje.
Poznato je da Opština Bar ima određene probleme sa vodosnabdijevanjem koje polako rješava, šta je do sada učinjeno i šta predstoji u budućem periodu?
Raičević: Pitanje vodosnabdijevanja je jedno od najvažnijih pitanja kako za lokalnu upravu, tako i za područja koja imaju višedecenijski problem sa nedostatkom vode, a koja su u međuvremenu postala važna turistička mjesta ili područja sa razvijenim sektorom poljoprivrede i poljoprivrednim gazdinstvima, prije svega ovdje misleći na područje Mrkojevića, kako priobalnog, tako i seoskog područja.
Krajem 2019. godine završena je izgradnja Rezervoara Zaljevo I sa priključkom na Regionalni vodovod, kao i izgradnja vodovodne mreže za naselje Zaljevo i prva faza vodovodne mreže za naselje Sveti Ivan ukupne investicione vrijednosti od 990.000 eura. Takođe je završena i izgradnja druge faze vodovodne mreže za naselje Sveti Ivan u vrijednosti od oko 110.000 eura i u toku su radovi na priključenju korisnika, čime sa zadovoljstvom možemo reći da u punoj mjeri radimo na rješavanju tih pitanja i da će naselje Sveti Ivan konačno biti u prilici da u svojim domaćinstvima dobije vodu.
Već krajem prošle godine ugovorili smo radove na izgradnji vodovodne i kanalizacione mreže i pristupne saobraćajnice u Ulici bratstva i jedinstva na Velikom Pijesku, i ti radovi, u vrijednosti od oko 325.000 eura, biće završeni početkom narednog mjeseca. To će u konačnom stvoriti preduslove da za ovo turističko mjesto i veliki broj turističkih objekata visoke kategorije bude obezbijeđena komunalna infrastruktura, čime će i stepen razvoja turizma na ovom području biti na višem i zadovoljavajućem nivou.
Početkom marta, Opština je sa JP Regionalni vodovodom potpisala Memorandum o saradnji sa ciljem rješavanja višedecenijskog problema vodosnabdijevanja, odvođenja i tretmana otpadnih voda u naseljima Dobra Voda, Veliki Pijesak i Utjeha, gdje prema procjenama ima oko 10.000 stambenih i privrednih objekata. I ovaj projekat će biti komplementaran sa već započetim radovima na izgradnji infrastrukture. Na osnovu potpisanog Memoranduma, Opština Bar će pripremiti nacrt odluke o povjeravanju poslova izgradnje i obavljanja komunalnih djelatnosti javnog vodosnabdijevanja i upravljanja komunalnim otpadnim vodama Vladi Crne Gore, nakon čega će Regionalni vodovod za potrebe projektovanja i izgradnje predmetne infrastrukture zaključiti kreditni aranžman sa EBRDom u iznosu od 12.000.000 eura.
Svjedoci smo da je tokom proteklih mjeseci bilo dosta pokušaja destabilizacije Crne Gore. S obzirom da je Bar mješovita sredina, kakva je situacija u ovoj opštini?
Raičević: Proces destabilizacije Crne Gore je na različite načine i u različite forme kontinuiran u dužem periodu koji je iza nas, uglavnom od istih struktura, ali uvijek u prepoznatom modelu i ustaljenoj matrici, zavisno od vremena u kojem se nalazimo. To su procesi sa kojima se naša država suočavala prije i nakon proglašenja nezavisnosti, vjerujući da te strukture jedino na taj način mogu ugroziti tada nezavisnost, a danas evropski put Crne Gore i put koji vodi u društvo najrazvijenih demokratskih država svijeta. To nijesu uspjeli ni tada, ni sada, jer je Crna Gora u međuvremenu nezavisna država, članica NATO saveza i vjerujem prva naredna članica EU.
Događaji koji su nam u tom kontekstu vremenski najbliži, a koji se odnose na pokušaj destabilzacije, vjerujem da su posljednji pokušaji tih struktura da ugroze integracione procese Crne Gore. Takvi destruktivni pokušaji ugrožavanja nacionalnih državnih interesa kroz različite forme okupljanja nijesu svakako zaobišle ni Bar. Pokušaji zloupotrebe vjerskih osjećanja i ubjeđenja ljudi u političke svrhe su zadnji trzaj izazivanja podjela i nestabilnosti. U Baru su vjekovima iza nas živjeli pripadnici različitih vjera i nacija i mnogo veće sile i osvajači koje su prolazili ovim prostorom nijesu uspjeli okrenuti svoje protiv svojih, te sam u tom pravcu siguran da će Bar odoljeti, a da će građani Bara prioritetno voditi računa o očuvanju svog zdravlja pritom ne ugrožavajući živote najmilijih.