Odbornici lokalnog parlamenta usvojili su danas Odluku o budžetu opštine Bar za 2020. godinu sa 25 glasova “za” i pet “protiv”.
Prije razmatranja odluke vezano za glavni finansijski akt opštine Bar, predlaženo je da se iz stalne budžetske rezerve opredijeli 20.000 eura za saniranje posljedica razornog zemljotresa koji je pogodio susjednu Albaniju. Inicijativa nekoliko odbornika da se za istu svrhu odreknu današnjih dnevnica takođe je jednoglasno usvojena.
“Prisjećajući se solidarnosti svih naroda tadašnje Jugoslavije, ali i iz zemalja regiona i svijeta, čija je pomoć značajno doprinijela saniranju posljedica razornog zemljotresa koji je 1979. godine pogodio Crnu Goru, a prvenstveno opštinu Bar, predlažem da se iz budžetskih sredstava za 2019. godinu (iz stalne budžetske rezerve) opredijeli 20.000 eura na ime pružanja pomoći u otklanjanju posljedica nastalih usljed razornog zemljotresa koji je zadesio susjednu Albaniju”, kazao je predsjednik opštine Bar Dušan Raičević, koji je odbornicima poručio da će usvajanje ovog prijedloga biti “još jedna potvrda da solidarnost još uvijek stanuje u Baru”.
Jedna od inicijativa koja se mogla čuti iz redova opozicije je da se na sjednici SO raspravlja i o bezbjednosnoj situaciji u Baru. Odbornik Dejan Đurović (DF) je zbog tragičnih događaja u proteklom periodu (ubistvo ispred restorana „Savoia“ i teško ranjavanje srednjoškolca u dvorištu Stručne škole) tražio da se uvrsti i tačka po kojoj će se raspravljati i o stepenu bezbjednosti u gradu.
“O svakom djetetu treba da razmišljamo kao o svome. Na kolegijumu smo dogovorili da ta tačka bude na narednoj sjednici, s tim što bi tom prilikom načelnik Centra bezbjednosti izložio informaciju o stanju u gradu. Nemojmo čekati da se nekome našem nešto desi, pa da onda dignemo glas. Na svu sreću, dječak je preživio. Svjedoci smo zakazivanja tuča u školama. Zbog toga načelnik CB treba da bude ovdje. Kao da od tih tema bježimo… Naš grad je prepoznat kao grad kriminala, tako ćemo svakoga otjerati odavde- i one koji bi htjeli da dođu, ali i one mlade koji razmišljaju da li da odu”, smatra Đurović.
Uvodno izlaganje o Budžetu opštine Bar projektovanom za 2020. godinu imala je sekretarka za finansije Ivana Backović.
“Ukupni primici opštine Bar za 2020. godinu utvrđeni su u iznosu od 23 miliona i 150 hiljade eura ili 10,24% više u odnosu na prošlogodišnji budžet. Kod planiranja prihoda za 2010. godinu, ciljevi su povećanje naplate svih vrsta prihoda, a naročito povećanje sopstvenih prihoda kroz veći obuhvat poreskih obveznika. Sopstveni prihodi su planirani u iznosu od 17 miliona 210 hiljada eura i u strukturi ukupnih budžetskih prihoda učestvuju sa 74,34%. Ustupljeni prihodi su planirani u iznosu od tri miliona i 820 hiljada ili 16,50%, a sredstva prenesena iz prethodne godine planirana su u iznosu od dva miliona 120 hiljada eura, ili 9,16%. Najveće učešće u planiranim primicima za 2020. godinu imaju porezi, koji su planirani u iznosu od 11 miliona i 300 hiljada eura i predstavljaju 48,81% ukupnog budžeta. Porez na nepokretnosti planiran je u iznosu od šest miliona i 900 hiljada eura. Ovaj porez u ukupnim porezima učestvuje sa 61%, a u ukupnim prihodima budžeta sa 29,81% i predstavlja najznačajniji sopstveni budžetski prihod. Porez na promet nepokretnosti je najznačajniji ustupljeni prihod i planiran je na milion i 800 hiljada eura, a u prihodima ukupnog budžeta učestvuje sa 7,78%. Treba naglasiti da su prihodi po osnovu ova dva poreza planirani na osam miliona i 700 hiljada eura i u strukturi ukupnog budžeta učestvuju sa 37,58%. Porez na dohodak fizičkih lica planiran je u iznosu od milion i 300 hiljada eura, a u istom iznosu planiran je i prirez porezu na dohodak fizičkih lica”, navela je Backović.
Govoreći o dijelu koji se odnosi na kapitalni budžet, sekretar Sekretarijata za imovinu, zastupanje i investicije, Vido Dabanović je kazao da su primici tog dijela budžeta projektovani na iznos od sedam miliona i 750 hiljada eura. Ovaj dio budžeta čini Naknada za komunalno opremanje građevinskog zemljišta- privremeni objekti (400.000 eura), naknada za komunalno opremanje građevinskog zemljišta- komunalije (4 miliona i 600 hiljada eura), naknada od legalizacije i drugih izvora prihoda u skladu sa zakonom (800.000 eura), posebna naknada za investicije (150.000 eura) i prihod od prodaje nepokretnosti (milion i 800 hiljada eura).
“Posljednjih godina bilježimo značajno interesovanje investitora, a značajna sredstva ubiramo i od legalizacije objekata, od čega očekujemo naplatu veću od 800.000 eura. Ta sredstva ćemo usmjeravati u izgradnju infrastrukture”, kazao je Dabanović. Govoreći o primicima kapitalnog budžeta, podsjetio je da su to namjenska sredstva koja se prihoduju u skladu sa zakonom, pa shodno tome “nijesu sredstva poreskih obveznika, građana Bara, već ih u skladu sa zakonom plaćaju investitori sa kojima se zaključuje ugovor o međusobnim obavezama”. Iz kapitalnog budžeta sredstva se usmjeravaju na lokalitete gdje su i prihodovana po osnovu zaključenih ugovora sa investitorima ili onima koji su iskazali interesovanje za gradnjom u narednom periodu.
“S tim u vezi, najviše će se graditi na prostoru Ilina, Topolice 4, Topolice 3, Velikog Pijeska, Sutomora… Izdaci za tu infrastrukturu nijesu ničija individualna, niti politička odluka, već proističu iz ugovornog odnosa opštine i investitora”, podvukao je Dabanović. Objasnio je da opština Bar na ovaj način ispunjava obaveze prema investitorima, al ii da “izgrađena infrastruktura nije privatni put, već su to objekti od javnog značaja u funkciji svih vlasnika nepokretnosti koje gravitiraju tom prostoru “.
Dejan Đurović (DF) nazvao je budžet opštine Bar za narednu godinu “izbornim”.
“Ovaj budžet je sličan onome uz 2018. godine, sa malom promjenom cifara iz jednih kolona u druge. Kapitalni budžet se mora trošiti isključivo na kapitalne investicije”, kazao je Đurović.
Dragan Tufegdžić (Demokrate) smatra da naknada za novorođenčad, za šta je planirano 50.000 eura, treba da bude mnogo veća.
Stevo Novaković (Biram Crnu Goru) procjenjuje da je budžet “neuravnotežen”.
“U budžetu imamo projektovan prihod od 800.000 eura od legalizacije bespravnih objekata, iako nijesmo donijeli odluku o naknadi po tom osnovu i upravo tom odlukom utvrdili visinu naknade za objekte koji se u skladu sa zakonom moraju legalizovati. Iako kroz rad ovog parlamenta nijesmo utvrdili cijenu legalizacije, niti smo o toj temi raspravljali, u budžetu su orojektovani prihodi koji su nerealni i teško ostvarljivi. Naime, u budžetu opštine Bar za 2019. godinu planiran je prihod od legalizacije u iznosu od milion eura, a nije naplaćen ni euro”, kazao je Novaković, podsjećaju da su iz te partije obećali građanima da će cijena legalizacije objekata biti prihvatljiva i ustvrdio da će se za to “boriti u parlamentu kada dođe vrijeme”.
Vasilije Lalošević (SNP) je interesovalo da li je planiranih 350.000 eura predviđeno za sanaciju puta preko Sutormana, ili će ta svota biti utrošena isključivo za plansku dokumentaciju. On je iznova potencirao neophodnost rekonstrukcije Doma kulture.
“Potrebno je napraviti multifunkcionalnu salu koja će biti u funkciji tokom cijele godine, kako bi mladi iz Bara mogli gledati filmove i uživati u pozorišnim predstavama”, kazao je Lalošević.
Odbornica “Biram Crnu Goru” Sonja Simonovska koja je dugogodišnja sportska radnica, smatra da je povećanje budžetskih sredstava za sport u iznosu od 40.000 eura nedovoljno.
“Djeci koja žele da se bave sportom treba obezbijediti besplatno treniranje, jer mnogi roditelji nijesu u mogućnosti da izdvoje sredstva. Predlažem da se kod Sekretarijata za kulturu, sport i mlade otvori nova klasifikacija, gdje će novac biti raspoređen. Od Sekretarijata očekujem da za 45 dana izradi Pravilnik o finansiranju sporta za djecu, te da se projektnim finansiranjem klubovima prenesu sredstva, kako se djeci ne bi naplaćivala članarina. Povećanjem dotacija od strane opštine Bar uspješnim klubovima, stekla bi se osnova da ti kolektivi najmlađim polaznicima ne naplaćuju članarinu”, kazala je Simonovska i istakla da “bavljenje sportom ne smije biti privilegija pojedinaca, jer samo tako možemo imati zdravu naciju”.
Odgovarajući na pitanja odbornika predsjednik Dušan Raičević se nije složio da je ovaj budžet “izborni”.
“Ja se i dalje držim toga da je budžet razvojni i da je planiran na realnim osnovama. Idemo u pravcu uvećanja budžeta iz godine u godinu, a moja je želja da dođemo do godine kada će budžet za opštinu Bar biti 30 miliona eura. To je realno i održivo po svim parametrima. Budžet se ne planira ‘napamet’, već po pokazateljima koji potvrđuju da imamo dosta prostora da, nakon devetomjesečnog izvještaja, ostvarimo dodatno ubiranje sredstava. Do kraja godine realno je očekivati da on bude ostvaren preko 90%, ako je danas dostigao 85%”, kazao je Raičević. Podsjećajući da je jedan od glavnih izvora prihoda tekućeg budžeta porez na nepokretnost, te da posljednjih godina opština, kako je kazao, dosta dobro obavlja poslove u dijelu njegove naplate, ipak smatra da su potencijali po tom pitanju mnogo veći. On je najavio da će od januara biti u funkciji nova aplikacija za administriranje poreza na nepokretnost.
“Zbog nepostojanja direktne veze sa katastrom, namjera nam je bila da upravo unapređenjem tog sistema ostvarimo direktnu komunikaciju i na dnevnoj bazi ažurirati podatke”, najavio je čelni čovjek barske opštine.
Raičević je i informisao da je prije nekoliko mjeseci zajednica opština potpisala ugovor sa poreskom upravom sa ciljem razmjene podataka. Intenzivno se radi na uspostavljanju sistema koji će omogućiti direktnu vezu sa ciljem da se prirez obračunava, pa potom i plaća prilikom isplate zarada.
“U vezi sa koncesijama, početkom mjeseca planirani iznos je čak i premašen, a što se tiče tri nove koncesije, na sajtu Vlade se možemo informisati da je donijela odluku o raspisivanju tri koncesije za kamenolome na teritoriji barske opštine. To je biti dodatni prihod u narednoj godini”, kazao je Raičević.
Osvrnuvši se na od strane odbornika često potencirano pitanje o “prenešenim sredstvima” kategoričan je da to pitanje nije nešto što se prihvata ili ne, već je to “zakonom utvrđena kategorija koja se mora prihvatiti”.
“Sredstva se prenose jer imamo dosta ugovorenih poslova koji se moraju plaćati u narednim mjesecima, a na drugoj strani, ostavljamo i rezervu za nesmetano funkcionisanje lokalne uprave u mjesecima kada se prihodi, zbog ‘sezonalnosti’ budžeta u Baru, ne ostvaruju onom dinamikom kojom bi svi željeli”, objasnio je Raičević.
Odgovarajući na pitanja odbornika sa kojim bankama opština ima saradnju, istakao je da osim sa CKB, otvorene račune ima i kod NLB, Hipotekarne, Prve banke, Komercijalne banke Budva i Lovćen banke.
“Putni pravci od Virpazara do Biskupade i od Biskupade do Kameničkog mosta će konačno biti rekonstruisani. Sada je naša obaveza da nakon izrade idejnog rješenja koje će biti završeno do kraja godine, finansijski podržimo izradu glavnog projekta procijenjene vrijednosti 350.000 eura za puni pravac od Virpazara do Biskupade, dužine skoro 35 km. Procijenjena vrijednost za izradu glavnog projekta je deset hiljada eura po kilometru. Ovim se unapređuje razvojna perspektiva ovih djelova zaleđa”, zadovoljan je predsjednik opštine Bar.
U obraćanju za skupštinskom govornicom kazao je da dijeli zabrinutost jednog dijela odbornika vezano za postupak legalizacije.
“Prije svega zbog zakonskog rješenja koje se nije najbolje pokazalo u praksi. Podstaknut sa dešavanjima u susjednoj Albaniji i pročitavši u medijima da je najveći uzrok katastrofalnih posljedica zemljotresa u Albaniji-upravo divlja gradnja. Naš zakon predviđa da neko može potpisati da je objekat sagrađen u skladu sa seizmičkim standardima i da imenom i prezimenom stoji iza toga. To je vrlo diskutabilno. Ovaj postupak treba da obezbijedi višegodišnji priliv sredstava u budžet opštine Bar koji će se namjenski trošiti na teritoriji gdje se generiše. Prije svega, moramo da vodimo računa o socijalnom momentu. Ovo zakonsko rješenje se u praksi pokazalo dosta problematično”, istakao je Raičević.
Iako, kako je kazao, posredstvom Programa stručnog osposobljavanja i usavršavanja visokoškolaca, nude devetomjesečnu praksu u lokalnoj upravi, odziv je slab. Razlog za to su, vjerovatno, primanja koja su na drugim mjestima veća. Što se tiče naknade za novorođenčad, u Baru je isplaćeno 41.900 eura. Na sugestiju iz redova opozicije da bi ta dotacija trebala da budu veća, Raičević podržava inicijativu da se naredne godine ova naknada (kroz odluku) definiše u većem iznosu.
Govoreći o investicijama u putnu infrastrukturu, Raičević je podsjetio da je u posljednjih tri godine uloženo dva i po miliona eura u asfaltiranje putnih pravaca na teritoriji svih 12 mjesnih zajednica.
Za narednu godinu najavio je i usvajanje lokalnih akcionih planova prvenstveno za mlade, RAE populaciju… Poslije višegodišnje pauze raspisan je Konkurs za raspodjelu sredstava NVO sektoru.
“Jedan od prioriteta je izgradnja Dnevnog centra za djecu i odrasle osobe sa posebnim potrebama. Opština je još 2014. godine stvorila planske pretpostavke da se u taj postupak krene. Sredstva su obezbijeđena, ali se zbog izmjena zakonskog rješenja kompletan postupak mora vratiti na sami početak. Za tu kategoriju je neophodno raspisati javni konkurs za izradu idejnog rješenja, pa tek onda slijedi procedura izbora izvođača… Ne odustajemo. Za Dom kulture, priča je ista kao i za Dnevni centar- imali smo koncipiranu formu idejnog rješenja. Godinama smo inicijativu kandidovali prema Vladi Crne Gore. Procijenjena vrijednost je blizu tri miliona eura, ali prvo moramo uraditi idejno rješenje glavnog projekta, pa ga tek tada možemo kandidovati za sredstva iz kapitalnog budžeta Vlade Crne Gore”, kazao je Raičević.
Kao podsticajne mjere, odnosno subvencije, isplaćeno je preko 300.000 eura poljoprivrednim proizvođačima, a do kraja ove godine biće izdato dodatnih do 25 rješenja koje su trenutno u obradi.
* * * * *
Božidar Janković ( DPS) je istakao da je budžet kvalitetno planiran u skladu sa mogućnostima, i da su svi prioriteti obuhvaćeni i da će svi radovi u mjesnim zajednicama biti okončani onako kako je planirano, uz napomenu da će oni koji osvoje vlast i kreirati njegovo planiranje, a ne onako kako su nečije želje.
Potpredsjednik Opštine Bar, Radomir Novaković, još jednom je naglasio da je izuzetno važno da prilikom možda i najvažnije tačke dnevnog reda, budu prisutni i predsjednici UO preduzeća sa područja barske Opštine, kao i da tekuće pitanje izgradnje azila za lutajuće pse nije zaboravljeno.
Naime, po njegovim riječima finansije nisu problem, već lokacija, i da su svi članovi tima koji se bavi ovim pitanjem uglavnom nailazili na otpor stanovništva kada je neka lokacija uzeta u razmatranje. Ali i da će i to uskoro biti riješeno.
Miloš Šuter ( URA) je još jednom istakao da je problem legalizacije objekata u nadležnosti Opštine Bar, i da se prostom matematikom se može doći do jasne računice.
Aleksandar Markolović ( DPS) je, između ostalog, naglasio da ne može razumijeti određeni kritički stav iznijet od strane odbornika partije koja čini vlast u Baru a koji se odnosi na prijedlog budžeta, ističući da se baš njihovi predstavnici nalaze u vlasti, a samim tim su imali i određene ingerencije prilikom njegove izrade.
Savo Pavlović ( SD) je rekao da mu je drago što su mahom svi odbornici na istom fonu oko ove tačke dnevnog reda, i da mu je zbog toga drago, ali i pored dobrih želja, nije realno da se određene stvari i ispune. Takođe je ustvrdio da se i pored velikog broja izgrađenih puteva, pored određenog vremena javljaju problemi određenim dionicama, i da se o tome mora voditi računa u narednom periodu, prilikom izbora izvođača određenih radova, kako se po njegovim riječima ne bi konstantno „krpile rupe“.
Mr Andrea Pajković (DPS) je još jednom upoznala javnost sa određenim stvarima koje se tiču kapitalnog budžeta i na šta se tačno on odnosi, dok je Jovan Ivović ( DPS), pozdravljajući prijedlog budžeta naglasio da mu je drago što je on iz godine u godinu sve veći. To je potvrdio i Asim Andrić (DPS), naglašavajući da je njegovo povećanje iz godine u godinu jasan parametar o ospješnom radu izvršne vlasti. Između ostalog istakao je i važnost prekategrizacije putnih pravaca, kao i potrebu riješavanja izgradnje fiskulturne sale u Mrkojevićima.
U daljoj diskusiji postavljena su i pitanja od strane Momčila Lekovića (Demokrate) i Omera Vukića (SDP), kao i Vasilija Laloševića (SNP) i Dejana Đurovića iz DF-a koji je tražio precizan odgovor na pitanje vezano za dalju saradnju sa Vodacomom.
Sekretar Sekretarijata za investicije i imovinu Vido Dabanović, između ostalog, je istakao da “Opština Bar i dalje nastavlja sa investicijama za boljitak svih građana Bara.“
“Raspisan je tender za izgradnju nadvožnjaka u Bjelišima, kao i da se ovih dana radi u pravcu iznalaženja i planskog rješenja za most na Reni. Projekat oko uređenja i budućeg izgleda Trga ‘Vladimira i Kosare’ je takođe u planu i može se očekivati naredne godine. Većina posla oko naziva ulica je okončana, iako još uvijek posla ima. Određena je i lokacija u Bjelišima, kojom ćemo riješiti i stambene potrebe Saveza penzionera Bara. Od 2010. do 2019. u Baru su izgrađena dva velika bulevara ukupne dužine od 4,4 km, i to jasno mogu vidjeti svi stanovnici našeg grada. Takođe želim da vas informišem da se trenutno vodi 99 obligacionih postupaka u Opštini Bar, od kojih neka datiraju još iz 1973. godine. Imamo predmete za koje osnovano smatramo da su neutemeljen, i oni za koje se dokazalo da su neutemeljeni“- rekao je Dabanović.
U završnoj riječi predsjednik Opštine Bar, Dušan Raičević, naglasio je zahvalnost i važnost konstruktivne rasprave za boljitak svih građana Bara, uz zahvalnost kolegama koja su odgovarala na postavljena pitanja odbornika, ali i sam odgovorio na sva preostala…
“Na pitanje odbornika Lekovića želim da istaknem odličnu saradnju sa Vojskom Crne Gore, ali i da istaknem da njihova preostala infrastruktura se nalazi u užem gradskom jezgru i ne zadovoljava potrebe azila. Što se tiče obnove voznog parka, isto je urađeno i u Budvi, samo se radi o drugim vozilima. Još jednom ću ponovoti da su na prijedlog odluke o budžetu saglasnost dala dva direktora direktorata u Ministarstvu, a po prvi put se naredne godine planira i plaćanje obaveza na osnovu kredita KFW banke. Kada su u pitanju administrativne takse, nemojte zamjeriti ako iskoristim i ovu priliku da iskažem koliko je važno preduzetništvo u našem gradu. Upravo zbog toga smo i ukinuli sve tarifne brojeve za preduzetništvo. U Skupštini Crne Gore je u toku procedura oko zakona o privatno-javnom preduzetništvu, i smatram da to može biti dobar polazni osnov i za nas i valorizaciju određenih lokacija o kojima ste pričali. Takođe, opredjeljena su i sredstva za studiju koju smo nazvali ‘Vodosnadbijevanje za sva bezvodna područja u Opštini Bar’. Tako da će i to pitanje biti riješeno.U razloge za pojačavanje kriterijuma oko podrške za razvoj poljoprivrede ne bih ulazio, ali smatram da će svi registrovani poljoprivredni proizvođači u u narednom periodu biti zadovoljni, i da ćemo u saradnji sa Ministarstvom još više ulagati u razvoj ove važne privredne grane.
Što se tiče kapitalnog projekta izgradnje ‘Kuće maslina’, ona će biti nacionalna kuća, ali izgrađena na zemljištu Opštine Bar, uz naša i sredstva Ministarstva poljoprivrede, tako da ćemo u saradnji sa njima odrediti i prioritete. Moram naglasiti da nam ugovorne obaveze sa Vodacomom ističu u petom ili šestom mjesecu naredne godine, i da ih mi moramo do tada ispuniti. Što se tiče dalje saradnje, nemam ništa protiv da ukoliko Skupština odluči tako, nakon toga izađemo iz saradnje sa Vodacomom“, rekoa je Raičević.
Prije samog glasanja, predsjednica Odbora za statut i propise, Nikica Purlija, upoznala je odbornike da dva amandmana, podnijeta od strane Sone Simonovske ( Biram Bar), kao i nekoliko odbornika kluba Demokrata, nijesu podnijeta u zakonski predviđenom roku, uz molbu da predsjednik Skupštine još jednom informiše sve odbornike do kada se mogu podnositi amadmani kako je to statutom i predviđeno. Uslijedila je proceduralna rasprava, u kojoj ju na konstataciju Dragana Tufegdžića ( Demokrate), da su amandman podnijeli i poslali u nedjelju uveče.
Na to su odgovorili predsjednik Opštine i Branka Nikezić ( Dps).
“Koliko sam upoznat, amandman Sonje Simonovske je podnijet juče – 3.12, a odbornika Demokrata u ponedjeljak 2.12, dakle ne u predviđenom zakonskom roku od 72 sata prije početka zasijedanja. Takođe, moram istaći da je amandman Ammara Borančića podnijet na vrijeme, ali da je isti povukao. Moramo se držati zakona i propisa“, rekao je Raičević.
Branka Nikezić je istakla da “jedan pogrešan korak, može dovesti do prakse koja se može ponoviti“, te da amandmani nisu stigli na vrijeme i da se treba preći na glasanje.
Nakon toga uslijedilo je glasanje u kome su 25 odbornika bila “za”, a pet “protiv”, čime je usvojena Odluku o budžetu opštine Bar za 2020. Zasijedanje se nastavlja sjutra.
