Prošlo je tačno osamdeset godina od kada je moćni, nepokolebljivi grad Bar zahvaljujući svojim srčanim, hrabrim, odvažnim sinovima i kćerima izvojevao i dočekao slobodu, i nastavio da živi pod suncem zajedništva i tolerancije, uspješno hvatajući korak sa savremenim tokovima, njegujući pritom ljudske vrijednosti.
Danas je veliki jubilej obilježen svečanim programom u sali Doma kulture, koji je započeo videom nastalim korišćenjem vještačke inteligencije. Po prvi put, na ovoj vrsti svečanosti, slavila se prošlost spajanjem istorijskih kadrova i modernih tehnoloških dostignuća. Publika je imala priliku da uživa u video-zapisu „oživljenih“ fotografija iz prošlosti grada i retrospektivi višedecenijskog razvoja, uz podsjećanje na važne trenutke života grada pod Rumijom kroz istorijske činjenice.
Sa pozornice Doma kulture je poručeno da je Bar utemeljen u događajima koji su određivali tok crnogorske istorije, raskrsnica je civilizacija, ali i tačka suživota i harmonije različitosti koja, ne slučajno, prednjači u mnogim sferama savremenog života i dostojan je reprezent onoga što moderna Crna Gora želi biti. Bar je grad koji temelji najvažnije tokove ovdašnjeg civilizacijskog trajanja i kulture naše državnosti i duhovnosti.
Svečanu sjednicu je, nakon minuta ćutanja u znak zahvalnosti svim stradalim rodoljubima koji su dali živote da bi generacije poslije njih živjeli pristojim životom, otvorio predsjednik Skupštine opštine Bar, Branislav Nenezić.
„Slobodarska tradicija je podržana i dokazana kroz hiljadu godina – od Rumije, preko Carevog Laza, Krusa, Fundine, Vučjeg dola i Grahovca… I toga novembra 1944. godine, kao tornado je ‘oduvala’ fašističke sile mraka i njihove domaće izdajnike. Najmodernija osvajačka vojska u istoriji, sa domaćim slugama u zločinačkom poduhvatu uništenja čovječanstva, jasno je osjetila šta znači potvrđena istina sa ovih prostora koja glasi: ‘Crnogorci ne ljube lance’. I danas, osamdeset godina kasnije, građanski, multietnički, razvijeni Bar se nalazi pred sličnim izazovima. Nacionalizam je dobio svoje novo ruho, modernizovao se, ali je jednako opasan, jer su nosioci takvih ideja fokusirani isključivo na rušenju građanskog karaktera našeg grada i cijele Crne Gore. Moramo ih, opet, razočarati – pobijedili smo ih svaki put do sada. Razlog je jednostavan – građanski Bar je uvijek bio nosilac progresivnih ideja”, istakao je predsjednik SO Bar, Branislav Nenezić, koji je podsjetio da „tradicija sloge i zajedništva ljudi na ovim prostorima traje hiljadu godina“.
„Naš Bar i njegovi građani su, i kada su bila teška vremena, znali gordo postojati i služiti za primjer koje vrijednosti treba slijediti. Aktuelna politička situacija na državnom nivou, koju odlikuje siguran put u stanje haosa, jasno ukazuje da jedini put opstanka traži maksimalnu posvećenost. Mislim da tu mi, kao nosioci odgovornih pozicija, moramo mnogo više uraditi – kroz zajednički rad, snažno ujedinjeni, bez obzira na političku pripadnost“, decidan je Nenezić. U prilog tome, mišljenja je predsjednik Skupštine opštine Bar, jasno svjedoče primjeri tokom prošle godine, u vezi sa temama koje se tiču našeg grada.
„Građani Bara će se pitati, a ne podrazumijevati, kada je riječ o bilo kojem projektu koji se tiče naše zajednice. Vizija modernog, razvijenog, građanskog Bara mora opstati. To dugujemo budućim generacijama, kako bi i one imale priliku da žive u gradu koji je oduvijek bio integralni dio civilizovane Evrope“, zaključio je predsjednik SO Bar.
Dobrodošlicu na svečani događaj poželio je predsjednik Opštine Bar Dušan Raičević, koji je istakao da je „ponosan jer se u Baru obilježava veliki jubilej – 80 godina oslobođenja od zla fašizma, što je potvrda da slobodarski, antifašistički duh snažno živi u Baru i u Crnoj Gori“.
„Da ovo nisu floskule, potvrđuju imena slavnih sinova i kćeri ovog kraja, njih na stotine, čijim sjenama smo jutros odali poštu, koji su bili spremni da u fašizmom porobljenoj Evropi, prvi podignu glas osvješćenog i slobodoljubivog naroda protiv strašne sile mraka, razaranja i mržnje. I dok se danas na mnogim mjestima pokušavaju dovesti u pitanje njihovi ideali i herojsko pregalaštvo, Bar i Crna Gora ljubomorno čuvaju tu tradiciju i istinski žive takav život i danas, kao i vjekovima unazad, jednih sa drugima u svim različitostima“, podsjetio je Raičević.
Godinu za nama, podvukao je čelni čovjek grada „obilježili su mnogobrojni projekti, decenijama strateški ciljevi razvoja barske opštine, koji su usljed finansijskih, često administrativnih, ali i političkih razloga, bili zapostavljani“.
„Garancija za održiv razvoj i realizaciju kapitalnih projekata jeste i koncept Budžeta utvrđenog za narednu godinu, a koji je poslije dužeg vremena usaglašen sa zlatnim budžetskim pravilom po kom se preko 64 posto ukupnog Budžeta opštine Bar planira za kapitalne projekte. Dakle, od projektovanih gotovo 64 miliona eura, koliko je planirani Budžet za 2025. godinu, čak 40 miliona predviđeno je za kapitalne projekte“, zadovoljan je Raičević.
Prije tačno godinu, naveo je predsjednik Opštine Bar, položen je kamen temeljac za Dnevni centar za djecu sa smetnjama u razvoju koji je danas u finalnoj fazi izgradnje i uskoro će biti stavljen na raspolaganje djeci i njihovim roditeljima. Ovaj projekat se čekao gotovo 15 godina, a već krajem prvog kvartala naredne godine biće stavljen u punu funkciju.
„Takođe, započeti su i radovi na izgradnji sportske sale Osnovne škole u Pečuricama, koju mještani ovog kraja očekuju gotovo tri decenije. Građevinski radovi su u toku, a Opština Bar planira da, nakon završetka objekta, investira dodatnih 300.000 eura u opremanje sale i uređenje okolnih sportskih površina u školskom dvorištu“, najavio je Raičević.
Kada govorimo o Mrkojevićima, istakao je predsjednik Opštine Bar, najvažniji projekat jeste početak radova na rekonstrukciji 13 kilometara regionalnog puta R29, koji vodi do granice sa Albanijom prema Skadru, a već sada ima veliki međunarodni značaj. Radovi na ovom pravcu teku adekvatnom dinamikom, a Opština Bar je uredno ispunila sve svoje obaveze za potrebe eksproprijacije i, uz ranije uplaćeni iznos od blizu 700.000 eura, uskoro će, shodno novoj procjeni, uplatiti i dodatni iznos od preko dva miliona eura, što ukupno čini skoro tri miliona eura opštinskog doprinosa za ovaj projekat.
„Period između dva praznika obilježio je i nastavak radova na temeljnoj rekonstrukciji Dvorca kralja Nikole na Topolici, kao jednog od najzahtjevnijih i najznačajnijih projekta koji lokalna uprava samostalno realizuje. Važno je naglasiti da je ovo prva temeljna rekonstrukcija ovog objekta nakon više od 40 godina, odnosno prvi put nakon zemljotresa. U ovaj projekat lokalna uprava je do sada uložila preko milion eura, a njegovom finalizacijom, ovaj biser na samoj obali još jednom će zablistati. Da kapitalne projekte planiramo održivo, govori i ravnomjeran razvoj svih djelova Bara. Tako smo u saradnji sa Morskim dobrom i Upravom za kapitalne projekte, zajednički finansirali radove na uređenju Trga i Šetališta u Sutomoru i ovom poznatom barskom ljetovalištu dali potpuno novo lice, imidž u rangu sa prestižnim mediteranskim ljetovalištima. Takođe, jedan od projekata koji je dugo bio želja mnogih Baranki i Barana, konačno je u godini na izmaku dobio svoj puni izgled i sve uslove za početak izgradnje. Govorim o bazenu u Baru, za koji smo nakon sprovedenog konkursa dobili idejno arhitektonsko rješenje, a narednih dana očekujemo i raspisivanje tendera za izradu glavnog projekta vrijednog preko 330.000 eura čime se stvaraju svi uslovi da već naredne godine na Topolici započnemo sa izgradnjom Nacionalnog akvatik centra, jednog je od kapitalnih projekata koji će biti realizovani u Baru“, naveo je na svečanoj sjednici Raičević.
Predsjednik Opštine Bar je kazao da je lokalna uprava, kroz realizaciju projekata izgradnje i sanacije putne mreže nastojala da riješi mnoge izazove sugrađana.
„Upravo ove godine je Opština Bar zaokružila inicijativu staru više decenija – asfaltiranje posljednjeg kilometra putnog pravca prema Mikulićima, u podnožju Rumije, započetog još sredinom 90-ih godina. Na ovaj način simbolično zatvaramo sve projekte koji su dugi niz godina čekali realizaciju“, istakao je Raičević.
Naglasio je da „u tom razvojnom zamahu i infrastrukturom progresu, nikad ne smijemo i nećemo zaboraviti ono što je, ipak, ključni kapacitet jednog društva, a to su njegovi ljudi, lokalna privreda, cjelokupna lokalna zajednica koja je zajedno sa upravom, zaslužna za sliku Bara koju danas imamo“.
Zato je, ustvrdio je, danas Opština Bar prvak u sprovođenju politika koje se odnose na podršku razvoja preduzetništva, ali i posebnih politika podrške za mlade, žene, poljoprivrednike, zanatlije, a ono na što su naročito ponosni i što je temelj svakog razvoja, je što su u ovoj godini uvećali stipendije najuspješnijim studentima za 150 posto, pa je ukupan iznos koji se opredjeljuje iz lokalnog Budžeta 250.000 eura.
Uporedo sa tim, nastavljeno je sprovođenje odgovornih socijalnih programa i politika. Sa takvim dobrim praksama, obećava, nastaviće još snažnije i ubuduće osluškivati glas sugrađana. Takođe, svjesni su propusta i razumiju sopstvene greške, pa će nastojati da ih postepeno ispravljaju, gledajući pozitivno prema budućnosti i držeći se snažno vizije u koju vjeruju.
„A, taj naš vizionarski koncept temelji se na održivom razvoju grada u kojem učešće moramo uzeti svi. Prije svega, moram posebno da pohvalim sve vrijedne službenike lokalne uprave koji naporno rade kako bi isporučili rezultate građanima, javna preduzeća, mjesne zajednice, lokalni parlament, ali i privredu, civilni sektor i građane koji učestvuju u kreireanju i sprovođenju razvojnih politika, koji svojim strpljenjem, razumijevanjem i čvrstim uvjerenjem da možemo postići i više i bolje, jesu snažna potpora svemu što radimo. Krucijalno, a što nas očekuje u narednom periodu, kada je u pitanju strateški razvoj, svakako jeste prva faza projektovanja autoputa od Virpazara do Luke Bar. Do kraja godine očekuje nas raspisivanje tendera za idejni projekat, te da ovaj projekat polako postaje stvarnost koja će učvrstiti Bar kao saobraćajno čvorište i ekonomski centar južne regije“, istakao je na svečanoj sjednici predsjednik Opštine Bar.
Uporedo sa tim, izradili su i revidirali glavni projekat i kandidovali Vladi Crne Gore spremno rješenje za rekonstrukciju regionalnog puta R28 od Virpazara preko Sutormana do Bara, a u ovogodišnjem Budžetu taj projekat utvrđen je kao prioritetan. Realizacijom ova dva putna pravca stvoriće se uslovi da i na samom Virpazaru bude izgrađen novi novi saobraćajni priključak koji će obezbijediti bezbjedan pristup jednom od najsposjećenijih turističkih destinacija naše opštine.
„Kada govorimo o putnoj infrastrukturi, još jedan od ključnih prioriteta koji ćemo započeti jesu i bulevarske saobraćajnice na dva pristupna pravca Baru, sa sjevera i juga, odnosno bulevar od Sutomora do Žukotrlice na samom ulazu u grad, te od Biskupade do tunela Ćafe i priključka na regionalni put R29. Ugovori o izradi idejnih rješenja biće potpisani već krajem ove godine. Na ovaj način nastavljamo sa relizacijom projekata koji su dio vizionarskog koncepta, a o kojima se govori već decenijama. Kao doprinos realizaciji ekskluzivnog turističkog naselja ‘Amma Resort’ u saradnji sa prestižnom ‘Inter Continental Hotels Group’ planirana je i investiciona aktivnost u izgradnju novih pristupnih saobraćajnica vrijednih blizu 13 miliona eura, koliko je opredijeljeno u Budžetu Vlade Crne Gore. Sve ovo neophodno je kako bi Čanj zaokružio imidž prestižne turističke destinacije. Za turizam je ključan i nastavak projekta vodosnabdijevanja bezvodnih područja, shodno Strategiji iz 2020. godine. Nakon završetka investicije vrijedne gotovo 800.000 eura na Velikom i Malom pijesku, te negativnom stavu Regionalnog vodovda za nastavak preuzetih obaveza, Opština Bar preuzeće relizaciju ovog projekta i već u narednoj godini gotovo izvjesno nastaviti sa projekatima vodosnabdijevanja bezvodnih područja na lokacijama uz obije obale“, rekao je Raičević.
Na svečanoj sjednici predsjednik Opštine Bar sa ponosom je najavio još jednu vrijednu investiciju koju je okarakterisao kao „istinski vizionarski projekat čime će se Bar utemeljiti kao prestižna turistička destinacija – projekat panoramske žičare u Baru“. Sa nivoa lokalne uprave pokrenut je proces izrade studije izvodljivosti ovog projekta.
„Inputi dobijeni od stručnjaka koji se bave ovom tematikom, kažu da će ovo biti rijedak primjer u svijetu da se jednom žičarom spajaju dvije obale – obala mora i jezera. I, kada govorim o strateškim projektima čija nas realizacija očekuje u narednom periodu, konačno, imam potrebu da pomenem i ono za što je barska javnost već dugo zainteresovana, a to je izgradnja novog vrtića u Baru. Želim da vas informišem, pa neka to bude mali poklon povodom današnjeg Dana Opštine i Dana oslobođenja, da nas do kraja godine očekuje konačno postavljanje novog kamena temeljca za izgradnju vrtića u Baru na koji čekamo najmanje šest godina“, otkrio je na kraju obraćanja predsjednik Opštine Bar, zaključivši da „grad Bar sa ovakvom razvojnom vizijom, sa punim pravom nosi epitet „mjesto života“, grad u koji se dolazi i u kojem se ostaje, najbrže rastući grad u Crnoj Gori“.
Posebnu emociju izazvala je dodjela zahvalnice profesorici biologije – heroini Mileni Bajagić, koja je hrabrošću, pribranošću i ljudskošću spasila život teško ranjenom tinejdžeru Darisu Mujiću. Ona je potvrdila da, kako je kazao predsjednik Raičević „vrijednosti iz istorijskih čitanki nije prekila prašina vremena, već žilavo žive svojom punoćom“.
„Hvala na priznanju koje dobijam na današnji, poseban dan, kada se zahvaljujemo ovoj zemlji koja je prije osamdeset i više godina iznjedrila junake, čijem se čojstvom i junaštvom i danas divimo. Hvala gradu pod Rumijom, u kojem ljudskost i humanost idu ruku pod ruku. Moje priznanje treba da bude i opomena društvu da u duhu tolerancije gradimo bolju budućnost, jer mi nemamo drugu zemlju, ni ljepšu, ni bolju, nego samo jednu i jedinu, našu – Crnu Goru“, kazala je Bajagić.
Pogram su vodili glumci Branka Femić i Milo Perović, a u muzičkom dijelu programa učestvovao je vokalni sastav “Alata”.
Povodom jubileja, stigao je veliki broj telegrama – od Predsjednika Crne Gore, predsjednika Skupštine Crne Gore, predsjednika Vlade Crne Gore, gradova pobratima… Sjednici su prisustovali predstavnici javnog, političkog, kulturnog života grada i države, Vojske Crne Gore, diplomatskog kora, vjerskih zajednica, gradova pobratima, nekadašnji predsjednici Opštine Bar, SUBNOR-a, medija…