Panel diskusijom „Zaštita, valorizacija i budućnost tradicijskih barki Jadrana“ održanom u “Kući Maslina” otpočela je dvodnevna manifestacija “Jedra Jadrana – spoj tradicije i zajedništva”, u organizaciji Jedriličarskog kluba “Latinsko jedro”.

Teme izlaganja bile su značaj zaštite i očuvanja drvenih barki kao nematerijalnog dobra, uključivanje mladih u zanat kalafata i očuvanje pomorskog identiteta, lakši pristup EU projektima i podrška vlasnicima tradicijskih plovila, mogućnosti za subvencije, oslobađanje vezova i tehničku podršku i zajedničke inicijative Hrvatske i Crne Gore u zaštiti Jadrana.

Dr Anastazija Miranović, bivša direktorica Uprave za zaštitu kulturnih dobara Crne Gore, u vrijeme čijeg je mandata podnijeta i prihvaćena inicijativa za valorizaciju/zaštitu kalafatskog zanata/drevne vještine izrade drvenih barki kao nematerijalnog kulturnog dobra Crne Gore smatra da je manifestacija od izuzetnog značaja prvenstveno zbog, kako je istakla “misije koja promoviše staru, drvenu brodogradnju”.

“Mislim da ako uspijemo da se sa ove manifestacije prenese glas nadležnim organima – Upravi za zaštitu kulturnih dobara, da konačno na pravi način valorizuje kalafatanje (nematerijalnu vještinu/zanat) i zaštiti ga zakonski, poslije toliko dugog niza godina, biće ispunjena njena misija”, procjenjuje dr Miranović, uz sugestiju da bi okupljanja koja promovišu kako nematerijalnu, tako i materijalnu kulturnu baštinu, trebala da se dešavaju češće.

“Ovo je divna prilika (došli su nam ljudi iz Hrvatske i Slovenije), da se organizuje regata, da se animiraju turisti, ali i sugrađani i vide koji sve potencijali i resursi postoje u barskoj opštini i Crnoj Gori i prilika je da zajedničkim snagama doprinesemo da se drevni zanat očuva”, naglasila je dr Miranović.

Angažman kalafatske radionice “Bokovac” je, smatra ona, daleko prevazišao lokalne, pa čak i državne granice.

“Stalno čekamo da nam neko iz svijeta kaže da je nešto dobro, pa da se tome okrenemo i kažemo ‘zaista jeste’. U ovom slučaju se radi o cijeloj porodici koja je decenijama posvećena vrijednom radu, a tek sada počinjemo da to prihvatamo kao nešto značajno za zajednicu i društvo”, podvukla je dr Miranović, izražavajući zahvalnost Opštini Bar i institucijama koje su dale podršku u realizaciji manifestacije. 

Učesnici panela bili su i predsjednik Udruženja “Korčulanska drvena brodogradnja” Dinko Foretić i Marko Mihalić, ljubitelj drvene brodogradnje i tradicionalnih ojedrenih barki.

Direktorica Jedriličarskog kluba “Latinsko jedro” Miroslavka Lala Bokovac se zahvalila na podršci, posebno prijateljima koji su doputovali iz Hrvatske.

“Vidjeli ste da naša misija nije jednostavna, ali ćemo se i ubuduće boriti da dopremo do institucija i ukažemo im na njen značaj, ukazivati da ne smijemo zapostaviti tradiciju, već da moramo njegovati ono što nam je ostalo od predaka”, poručila je Bokovac.

Kalafatska radionica “Bokovac” pripremila je poklone za predstavnike Ministarstva ekonomskog razvoja, Ministarstva pomorstva, “Kuću maslina”, Jedriličarski savez Crne Gore i Sanitarnu deponiju “Možura”.

Direktorica “Kuće maslina” dr Marija Markoč je istakla da se svi ozbiljni i projekti od opštedruštvene važnosti moraju bazirati na zajedništvu.

“Kuća maslina je biser u izazovnom vremenu jer prkosi svemu onome što nam pokušavaju nametnuti, a kao savremeno arhitektonsko rješenje je odlično uklopljeno u vizuru Starog Bara. Od njenog izgleda još je ljepši duh koji njeguje – duh zajedništva, pa zahvaljujem porodici Bokovac, ne samo na organizaciji ovog događaja, nego što smo u istoj misiji, vođeni ljubavi prema gradu, maslinama, brodogradnji. Tako smo jači i jednostavnije se nosimo sa problemima”, decidna je Markoč.

Podršku su dali, i ruku prijateljstva i dobre namjere pružili, Opština Bar, Marina Bar AD, Uprava pomorske sigurnosti, Ministarstvo pomorstva, Ministarstvo ekonomskog razvoja, Ministarstvo odbrane, Lučka kapetanija, Jedriličarski savez Crne Gore (na čelu sa Predragom Vukčevićem), Vodovod DOO, kompanija “Societe Huot”, Sanitarna deponija “Možura”, Kulturni centar Bar, “Kuća maslina”, Galerija “Velimir A. Leković”, Turistička organizacija Bar, Opšta bolnica Bar, Odjeljenje bezbjednosti Bar…

Gosti su prije skupa u “Kući maslina” posjetili Stari grad Bar, a nakon panela, kalafatsku radionicu “Bokovac” koja više od 60 godina njeguje umijeće izrade barki na latinsko i oglavno jedro. Vidjeli su i proces obrade drveta, alate i gotova plovila, a familija Bokovac im je objasnila i značaj očuvanja ove vještine za kulturni identitet obale.

Sjutra će se u barskom akvatorijumu održati regata na kojoj će učestvovati barke iz Crne Gore, Hrvatske i Slovenije sa latinskim i oglavnim jedrima. Završni dio manifestacije biće svečanost u Galeriji “Velimir A. Leković”, gdje će, u prisustvu zvanica iz javnog, privrednog, kulturnog života grada i države, biti dodijeljene nagrade i priznanja i otvorena izložba fotografija Gorana Grkovića, koje bilježe duh i rad majstora kalafata, kao svojevrstan omaž tradiciji drvene brodogradnje.