VIDEO: Prva šetnja novom ulicom Starog grada Bara

Predsjednik Opštine, Dušan Raičević, predvodio je danas “Prvu šetnju novim ulicama Starog grada” – završni događaj projekta C.L.O.S.E.R. (Culture-Led Opportunities for Sustainable Economic Revitalisation – Održiva ekonomska revitalizacija kroz mogućnosti vođene kulturom), koji je sprovela Opština Bar uz vodeće partnerstvo “Cultural Heritage without Borders” sa Kosova.

Glavni cilj projekta je doprinos lokalnom ekonomskom razvoju posredstvom razmjene znanja i uvažavanjem vrijednosti kulturnog nasljeđa, uz jačanje saradnje institucija, organizacija civilnog društva i zajednica Crne Gore i Kosova. Široj javnosti danas su predstavljeni rezultati projekta, od kojih je najznačajnije to što je novi dio Starog grada postao dostupan turistima, uz nove alate za snalaženje u prostoru. Projekat je finansirala Evropska unija, u okviru trećeg programskog poziva IPA CBC Crna Gora-Kosovo 2014-2020, a radove je u jesen 2023. godine izvela firma “Koto”.

O značajnim arheološkim nalazima otkrivenim tokom čišćenja ulice, koja je sada dio nove rute, govorio je arheolog Dejan Drašković iz JU Kulturni centar Bar. Prvobitno je, prema njegovim riječima, u okviru projekta urađen detaljni plan čišćenja Starog grada za koje je predviđeno ukupno sedam faza. Uklonjeno je 600 kubika šuta, zemlje i otpadnog materijala, te je na taj način učinjen dostupnim novi dio grada za posjetioce sa jasnom dispozicijom objekata. Otkriveni su značajni arheološki nalazi: 13 objekata, jedna ulica, plato, kameni mlin, sablja, keramika, arhitektonska kamena plastika, staklo i topovska đulad.

“To je pokazalo da mi tek nakon što skinemo šut, treba  da se bavinmo arheologijom. Objekti  će se prikazati u punom sjaju tek kad mlin izađe na metar iznad zemlje, kad cisternu otkrijemo i pokažemo njen autentični izgled,  čak i sa linijama koje su pokazivale litražu… Na to se nadovezuje i konzervacija, što sve zajedno predstavlja dobru stvar. Loša stvar je ako stanemo na ovome”, poručio je Drašković zaključivši da je neophodno sprovođenje svih sedam faza za čiju je realizaciju neophodna pomoć Evropske unije.

Sprovođenje projekta C.L.O.S.E.R. započelo je u februaru 2023. godine, a završava se krajem ovog mjeseca. Od 400.000 eura, kolika je njegova ukupna vrijednost, Opština Bar je raspolagala sa 191.000. Menadžerka projekta Ana Živanović, predstavila je nove alate za snalaženje u Starom gradu – informativne table, koje je izveo “Diverse solutions”, uz interpretaciju Dubravka Fijačka i aplikaciju “Virtuelni vodič kroz Stari Bar”, koju je razvio “Weblab”. Podsjetila je da grad godišnje posjeti više od stotinu hiljada turista, te da malo njih ima privilegiju da u njegov obilazak ide u pratnji vodiča.

“Osnovne informacije se sada nalaze na 25 objekata, a kroz grad su postavljene i mini table sa smjernicama o kretanju i važnim obavještenjima za lakšu orjentaciju u prostoru”, istakla je Živanović, izražavajući uvjerenje da će sve to biti od koristi i najboljim poznavaocima grada.

“Aplikacija proširene stvarnosti koju smo razvili u okviru projekta Fortitude i koja je pokazivala kako je šest objekata izgledalo prije nego su postali ruševine, sada je dograđena i razvijena u virtuelni vodič sa 12 tačaka na ruti. Te tačke su objekat Suda, pronađeni artefakti i mlin za masline u novoj ulici, Kneževa palata, Arhiepiskopska palata, otomanska kuća, unutrašnjost hamama, crkva sv. Đorđa, cisterna (na Londži), unutrašnja kapija, manastir sv. Nikole i stambeni objekat iznad Carinarnice. Aplikacija je sada automatizovana i mnogo jednostavnija za korišćenje. Turisti će moći da je preuzmu telefonom, a dobijaće na korišćenje i tablet uređaje.

“Kada smo 2022. godine dogovarali projekat sa partnerom sa Kosova, naša ideja je bila čišćenje komunikacija u Starom gradu, a partnerska – da preuzmu naša iskustva u formiranju Kreativnog haba. Danas možemo biti zadovoljni jer smo postigli oba ova cilja: povećani su turistički kapaciteti otkrivanjem novih delova grada, a na Kosovu je formiran Kreativni hab”, zaključila je Živanović.

Predsjednik Opštine, Dušan Raičević, izrazio je posebno zadovoljstvo činjenicom da je projekat oslonjen na kulturno-istorijsko nasljeđe grada Bara, podsjetivši da je od 2018. godine do danas 1.200.000 donatorskih sredstava uloženo za realizaciju različitih projekata u Starom gradu.

“Dodajući sredstva koja su za to izdvojili Opština Bar, Vlada i Ministarstvo kulture dolazi se do kumulativnog iznosa od 2,2 miliona eura. Neophodno je naći balans između želje da obnavljamo objekte i potrebe arheologa da završe nezavršeni posao u dijelu istraživanja”, kazao je Raičević, koji je najavio podršku Opštine u implementaciji ostalih faza projekta.

Neophodno je, po njegovim riječima, naći balans između želje za obnavljanjem objekata i potrebe arheologa da završe nedovršeni posao u dijelu istraživanja.

 “Stvaranje pretpostavki za završetak arheoloških istraživanja i obnavljanje objekata  prioritetna je obaveza i lokalne uprave i Vlade Crne Gore. Tendencija svih nas je da kroz digitalizaciju i predstavljanje novih, savremenih tehnologija prezentujemo bogatstvo Starog grada, a ova virtuelna tura će to omogućiti”, kazao je čelni čovjek Opštine, predvodeći “Prvu šetnju novim ulicama Starog grada”.

On je izrazio zahvalnost delegaciji Evropske unije, zajedničkom tehničkom sekretarijatu, Direktoratu za finansiranje i ugovaranje sredstava EU pomoći (CFCU) i Fondu za podršku opštinama za predfinansiranje donatorskih projekata, kao i Ministartsvu evropskih poslova na ukazanom povjerenju i pruženoj podršci.

U Arhiepiskopskoj palati je priređen koktel, a posjetioci su imali priliku da uživaju u zvucima violine koju je svirao Ivan Stanojević i nastupu benda “Akademia”.

Share.

Comments are closed.