Gošća emisije “Promenada” na Radio Baru bila je potpredsjednica Opštine Bar – mr Tanja Spičanović. Povod za gostovanje bio je donošenje dva značajna dokumenta, pionirska takve vrste, kojima Opština Bar pruža podršku sektoru preduzetništva. U pitanju su Program podrške razvoju preduzetništva u Opštini Bar za period od 2019. do 2020.godine i Odluka o kriterijumima, načinu i postupku raspodjele sredstava za podršku ženskom preduzetništvu, oba usvojena na XV sjednici Skupštine opštine održanoj 28. oktobra. Emisiju je vodio Nemanja Janković.
* * *
NJ: Gospođo Spičanović, prvi put ste gošća Radio Bara u ulozi potpredsjednice Opštine, s obzirom na to da smo navikli da vas gledamo u ulozi direktorice Srednje ekonomsko-ugostiteljske škole, koju ste sa puno uspjeha obavljali. Za početak, kažite nam da li je teže biti potpredsjednica Opštine Bar ili direktorica škole?
TS: Pa,
teško je dati odgovor na to pitanje, jer su i jedan i drugi posao veoma
zanimljivi. Rad u školi ima brojne prednosti, pogotovo za nekog ko sebe
pronalazi u tom pozivu i obavlja ga sa puno posvećenosti
i entuzijazma. Sa druge strane, rad u lokalnoj
samoupravi je dosta inspirativan. Biti u
prilici da se uradi nešto za svoj grad, da se doprinese njegovom boljitku i da
se unaprijedi kvalitet života njegovih građana za mene zaista predstavlja
privilegiju. Stoga veoma cijenim to što
sam u mandatu predsjednika Dušana Raičevića bila njegov izbor za potpredsjednika
Opštine.
NJ: Što se tiče saziva ove lokalne uprave u pitanju je jedna mlada ekipa. Vjerujem da je intencija da se i u narednom periodu da prednost mladim ljudima dobra za naš Bar i uopšte za Crnu Goru. Vi imate iskustvo iz prosvjete koje možete da prenesete na svoje saradnike iz lokalne samouprave, pa nam kažite kako iz vašeg ugla izgleda ta saradnja?
TS: Ono sa čime se u lokalnoj upravi zaista možemo pohvaliti jeste kvalitetna saradnja i timski duh. U pitanju je mlada ekipa, željna promjena i dokazivanja u smislu da ostavi trag u ovom gradu na način što će unaprijediti uslove za kvalitetan život svih naših sugrađana. U Opštini se zaista mnogo i vrijedno radi i srećni smo kada smo u prilici da rezultate našeg rada možemo podijeliti sa našim građanima tako da oni zaista osjete konkretne benefite od toga.
NJ: Upravo jedna od najvažnijih tačaka sjednice lokalnog parlamenta ticala se programa podrške razvoju preduzetništva. Vi i vaše kolege ste se potrudili da sredstva koja su godinama bila opredijeljena za tu namjenu budu plasirana građanima, a ovaj program upravo to omogućava. možete li nam ukratko reći što zapravo znači razvoj preduzetništva?
TS: Odlukom o budžetu Opštine Bar za 2019. godinu opredijeljena su sredstva za podršku preduzetništvu u iznosu od 100.000€ i za podršku ženskom preduzetništvu u iznosu od 35.000€. Na inicijativu predsjednika Opštine i uz zalaganje Sekretarijata za privredu urađena su dva značajna dokumenta koja omogućavaju da ta sredstva budu realizovana. To su Program podrške razvoju preduzetništva u opštini Bar za period od 2019. do 2020.godine i Odluka o kriterijumima, načinu i postupku raspodjele sredstava za podršku ženskom preduzetništvu. Oba dokumenta su dobila podršku odbornika i ono što nam sada predstoji jeste njihova implementacija, dakle objavljivanje javnih poziva, sprovođenje programa obuke i naravno pružanje direktne finansijske podrške za najbolje biznis ideje. Naglašavam da su u pitanju bespovratna sredstva koja se daju u cilju započinjanja sopstvenog biznisa ili unapređenja već postojećeg poslovanja i otvaranja novih radnih mjesta. Opšti cilj ovih mjera je podsticanje inkluzivnog i dinamičnog lokalnog ekonomskog razvoja kroz sistemsko unapređenje uslova za bavljenje preduzetništvom.
Kada govorimo o značaju preduzetništva smatram da je ono ključna paradigma razvoja, pogotovo za malu sredinu kao što je naša. Naša namjera prilikom izrade ovih dokumenata bila je da se podstakne i
podrži svaka inovativna ideja koja može doprinijeti lokalnom razvoju.
Lokalna uprava zaista vjeruje u kreativni potencijal naših građana, vjerujemo da postoje mnoge ideje koje upravo na ovaj način pokušavamo da afirmišemo, da podržimo njihovu realizaciju tako što ćemo im dati jedan značajan početni impuls. Pored svih resursa koje Bar posjeduje, mislim da su ljudski potencijali njegov najvredniji resurs i ovo je poruka najkreativnijim među njima da na putu ekonomskog
osnaživanja nijesu sami. Lokalna uprava je otvorena za sve ideje koje afirmišu preduzetnički duh i podstiču preduzetničku kulturu kao osnov za bolje korišćenje svih ostalih resursa kojima raspolažemo.
Samo u toj sinergiji leži naš put do budućeg razvoja.
NJ: Sticajem okolnosti nekoliko puta sam bio član Komisija za raspodjelu sredstava sportskim kolektivima. Kada se završi sva procedura, dakle i prijavljivanje na Javni poziv i kada se donese odluka, dešava se da se pojave neki klubovi koji nijesu bili uopšte upoznati sa tim i stoga su propustili šansu da konkurišu. Kako ćete osigurati da svi budu informisani o podsticajima koje opština pruža?
TS: Svakako da nećemo dopustiti da ovaj program bude nazapažen. Sudeći po reakcijama odbornika, ali i dijela javnosti on je već izazvao prilično veliko interesovanje i drago nam je zbog toga. Upravo iz razloga pravovremene informisanosti građana, objavljivanje Javnog poziva će biti adekvatno promovisano na događaju na kojem ćemo predstaviti i posebno kreiran vizuelni identitet ovog programa, po kojem će biti prepoznat i tokom narednih godina njegove primjene, imajući u vidu da je donesen za period važenja od četiri godine. To će biti prilika i da kroz neka uspješna preduzetnička iskustva podstaknemo preduzetničku inicijativu i da motivišemo građane da svoje zaposlenje, odnosno samozaposlenje pronalaze u ovoj oblasti. Poseban naglasak će biti stavljen na preduzetničko ohrabrivanje specifičnih ciljnih grupa, kao što su: žene, mladi, socijalno osjetljive kategorije i sl.
NJ: Koliko sam zapazio, programom je predviđeno i organizovanje nekih obuka?
TS: Naravno, nije dovoljno da građani budu informisani, već je potrebno i da budu na adekvatan način osposobljeni da svoje ideje pretoče u biznis plan koji će kasnije, kroz realno poslovanje, implementirati. Stoga smo Programom predvidjeli i mjeru organizovanja specijalističkih obuka za sticanje poslovnih znanja, vještina i kompetencija, kao i pružanje savjetodavne i mentorske podrške. U tom smislu računamo na podršku Biznis start-up centra, kao referentne organizacije u ovoj oblasti. Sprovođenje obuka za pisanje biznis plana, prema metodologiji propisanoj obrascima koji su sastavni dio Programa, realizovaće se tokom trajanja Javnog poziva, koji je otvoren 45 dana od dana objavljivanja. Na taj način će potencijalni kandidati biti dodatno ohrabreni da se prijave na Javni poziv, a njihova ideja će, uz stručnu pomoć, dobiti kvalitetnu razradu.
NJ: Na koliki iznos pomoći zainteresovani građani mogu računati?
TS: Kada je u pitanju direktna finansijska podrška, najviši iznos dodijeljenih sredstava po odobrenom projektu iznosi 13.500,00€. Naravno da se biznis ideja može finansirati i iz drugih izvora ukoliko
je ukupna vrijednost njene realizacije veća od ovog iznosa, s tim što je kandidat dužan da navede koji su to izvori finansiranja. Iako će Opština Bar ovaj program realizovati i sledeće godine i na taj način nastaviti sa plasiranjem finansijskih sredstava za ovu namjenu, moram da naglasim da je bespovratna pomoć Opštine kapital koji treba da podstakne na djelovanje i da olakša početne uslove poslovanja na bazi kojih će se razviti uspješni i samoodrživi biznisi. Dakle, osnovni cilj nam je da preduzetničke ideje koje budu podržane postanu samoodržive. U tom smislu očekujemo da je edukativna i mentorska podrška garancija za dugoročnu izgradnju kapaciteta preduzetnika da na efikasan i održiv način upravljaju svojim biznisom, a nikako da u kontinuitetu zavise od pomoći bilo čije, pa ni opštinske.
NJ: Vjerujem da će građane zanimati i koji su uslovi prijavljivanja, ko sve ima pravo da konkuriše za dobijanje sredstava?
TS: Pravo da se prijave na Javni poziv imaju nezaposlena lica koja se nalaze na evidenciji Zavoda za zapošljavanje, preduzetnici koji su registrovali svoju djelatnost,ali i svi potencijalni preduzetnici koji žele da razviju svoju biznis ideju i započnu poslovanje. Ukoliko kandidat u vrijeme podnošenja prijave nema registovanu djelatnost, u slučaju da mu sredstva budu odobrena obavezan je da registruje svoju djelatnost u skladu sa Zakonom o privrednim društvima ili na način definisan pravilima djelatnosti kojom namjerava da se bavi (zanatlije i sl.), najkasnije do dana potpisivanja Ugovora. Odluka o odobrovanju sredstava se donosi u roku od 30 dana od dana zatvaranja poziva, a ugovor se zaključuje u roku od 10 dana od dana objavljivanja Odluke.
NJ: Kao sportski novinar uvijek volim da Bar bude prvi. Stoga pouzdano znam i da je Bar prvi kada je u pitanju opredijeljeni iznos sredstava za podršku ženskom preduzetništvu. Dok se u drugim opštinama ta cifra kreće u rasponu od 10.000 do 20.000€, Opština Bar je za tu namjenu izdvojila 35.000€.
TS: Tako je. Na inicijativu “Ženske političke mreže”, Opština Bar će sprovesti Odluku o ženskom preduzetništvu na osnovu koje će odobriti 35.000€ direktne finansijske pomoći za jačanje preduzetničkih kapaciteta žena. Ova odluka je zapravo afirmativna mjera kojom se stvaraju jednake mogućnosti, kako to uostalom i Ustav Crne Gore prepoznaje, a o posebnim zakonskim i strateškim aktima i da ne govorimo. Smatram da je ova odluka veoma važna za ekonomsko osnaživanje žena i njihovu ukupnu emancipaciju. Pametan i inkluzivan rast, za koji se Crna Gora strateški opredijelila, podrazumijeva aktivaciju svih ljudskih resursa, a poslovni potencijali ženskog dijela populacije tek treba da iskažu svoje pune domete. Nivo rodne ravnopravnosti je takav da ženama još uvijek nijesu pružene jednake prilike i mogućnosti, što potvrđuje i značajan jaz između intenziteta preduzetničke aktivnosti žena i muškaraca. Vjerujem da je ovo tek mali korak ka uklanjanju kulturoloških i ostalih društvenih
prepreka sa kojima se žene u biznisu suočavaju.
NJ: Žena je stub i kuće i društva. To svi treba da cijenimo i zaista puna podrška za ovu odluku. Kažite nam kakav je postupak prijavljivanja
TS: Konkurs za raspodjelu sredstava će biti otvoren 30 dana od dana objavljivanja, a najviši iznos sredstava kojima može biti podržan jedan biznis plan iznosi 30% od ukupno opredijeljenog iznosa, što ove godine iznosi 10.500 €. Pravo da se prijave na Konkurs imaju žene preduzetnice, kao i privredna društva u kojima su žene osnivač ili jedan od osnivača i izvršni direktor, kao i sve žene koje imaju biznis ideju s tim da ukoliko joj sredstva budu odobrena prije potpisivanja ugovora mora registrovati svoji djelatnos. Sve bliže informacije će biti dostupne u Javnom konkursu, a u skladu sa politikom otvorenosti biće organizovan i poseban info dan.
NJ: Evo vidimo da ima dosta podsticaja za one koji žele da pokrenu neku sopstvenu biznis priču. I pored toga, problem nezaposlenosti u Baru, naročito mladih je dosta izražen. Koliko Opština Bar može da pomogne da se situacija popravi i što bi bila Vaša poruka mladim ljudima koji traže posao?
TS: Unapredjenja uslova za zapošljavanje, naročito mladih i visokoškolovanih kadrova, u vrhu je prioriteta ove lokalne uprave. U tom smislu Opština Bar je dio projekta “Dalji razvoj lokalnih inicijativa za zapošljavanje u Crnoj Gori” ,koji sprovodi Ministarstvo rada i socijalnog staranja, a koji se finansira iz pretpristupnih sredstava EU (IPA). U sklopu ovog projekta biće uspostavljeno lokalno partnerstvo svih subjekata relevantnih za politiku zapošljavanja, a podržaće se i izrada lokalne strategije i akcionog plana za zapošljavanje i razvoj ljudskih resursa.
Mladi ljudi dobro osjećaji dinamiku vremena u kojem žive, pa bih rekla da se i ta paradigma traženja i čekanja zapošljenja,mijenja u jedan proaktivan koncept kreiranja posla i unapredjenja kompetencija potrebnih da bi se na pravi način predstavili na tržištu rada. Vjerujem da će kvalitetni i produktivni mladi ljudi,vodjeni entuzijazmom i spremnošću da posvećeno djeluju, pronaći svoj put do uspjeha u svom gradu i time doprinijeti njegovom razvoju.
