Gošća u emisiji “NVO Impulsi” bila je Željka Krivokapić Milićević iz NVO “Centar za razvoj turizma”, a sa njom smo razgovarali o Eco life Karavanu.
RB/BI: Ko su osnivači Eco Life Karavana?
Krivokapić Milićević: Eko Life Karavan su zajednički pokrenula tri partnera: NVO Centar za razvoj turizma, koji je osnovan 2017. godine. Naš rad posvećen je istraživanju tržišta turizma i jačanju kapaciteta lokalnih zajednica u održivom turizmu Crne Gore. Naš tim je pohađao mnogobrojne obuke i stekli smo partnere iz zemlje, regiona i šire, pa naša infrastruktura doprinosi jačanju Eco Life Karavana. Drugi partner je Centar za razvoj preduzetništva iz Bara, koji se bavi edukacijom djece i omladine, osnaživanjem preduzetničkih ideja i povezivanjem sa donatorima. Deveta generacija polaznika stručnog osposobljavanja daje potpunu kadrovsku podršku Eco Life Karavanu. Treći osnivač je Rentalitica doo iz Bara. Riječ je o ideji koju je Opština Bar 2023. godine prepoznala i podržala kroz dodjelu sredstava za žensko preduzetništvo. Rentalitica je specizalizovana za video i marketing produkciju, od 2023. godine razvija digitalnu platformu za rezervaciju usluga u održivom turizmu, čiji je prototip dostupan od prošle godine i na čijim se izmjenama i dopunama još uvijek radi.
RB/BI: Prvi Eco Life Karavan održan je novembra prošle godine. Da li ste zadovoljni rezultatima?
Krivokapić Milićević: Sajam je okupio više od 50 izlagača i 20 hiljada posjetilaca u četiri dana. Bili su izloženi domaći organski proizvodi: hrana, piće, ljekovito bilje, organska kozmetika, a organizovane su i radionice tradicionalne umjetnosti. Učestvovala je i TO Bar i Nacionalni parkovi Crne Gore. Na zahtjev izlagača i publike, došli smo na ideju da Karavan organizujemo i van Podgorice, kao ljetnji serijal putujećeg sajma. Fokus je na podsticaju lokalnih proizvođača organske proizvodnje, sakupljače i obrađivače ljekovitog bilja, kao i podsticaju domaće radinosti i izrade umjetničkih predmeta, ali i na uslugama održivog turizma – eko sela, katuni, seoska domaćinstva, kao i izvođači tura u prirodi. Drugi segment je umrežavanje: da se izlagači povežu, ostvare poslovne kontakte i doprinesu svom domaćinstvu i zajednici. Bitna je i saradnja između juga i sjevera, jer se izlagači sele iz grada u grad, pa će ukuse primorja moći da osjete posjetioci u Gusinju, Plavu, Beranama, Žabljaku i obratno. Posljednji segment je izrada direktorijuma svih aktera, edukacija, certifikacija i pomoć u proširenju plasmana i umrežavanje sa istim ili sličnim biznisima van zemlje, kao i pomoć pri pisanju biznis planova i apliciranju za dobijanje sredstava za dalji rad.
RB/BI: Eco Life Karavan biće otvoren 23. juna u Podgorici. Šta posjetioci mogu očekivati?
Krivokapić Milićević: Od 10 sati predstaviće se lokalne turističke organizacije iz više gradova, izlagači iz organske proizvodnje, domaća radinost i usluge i proizvodi iz održivog turizma. Formalno otvaranje i kulturno-umjetnički program predviđen je u 18 sati. Od 23. do 28. juna biće postavljeni izložbeno-prodajni štandovi, sa mogućnošću degustacije organske hrane i pića. Biće predstavljeni eko-smještaji i održive turističke usluge, organizovaćemo radionice za djecu (pravljenje suvenira, mini-vrtovi), te stručni paneli o modelima standarda održivog turizma. Svake večeri nastupaće lokalne plesne grupe i ansambli.
RB/BI: Koji gradovi i turističke organizacije su se do sada uključili?
Krivokapić—Milićević: Pored Opštine Bar i TO Bar, pridružile su se sljedeće opštine i turističke organizacije: Berane, Žabljak, Plav, Gusinje i Ulcinj. Moram da naglasim da svaka lokalna uprava i turistička organizacija učestvuje u kreiranju lokalnog sadržaja.
RB/BI: Kako ste zamislili kulturni program?
Krivokapić-Milićević: Pored nastupa tradicionalnih plesnih grupa i ansambala u svakoj opštini, planirali smo i komercijalne koncerte, na kojima će nastupiti regionalno priznati izvođači. U Beranama 8. avgusta nastupiće Dženan Lončarević, u Gusinju, 6. avgusta Milica Pavlović, a na Žabljaku, 25. jula Željko Samardžić.
RB/BI: Na koji način će biti uključeni lokalni preduzetnici i ranjive grupe?
Krivokapić Milićević: Posebno vodimo računa o mladima i djeci. Njih motivišemo da učestvuju u kreativnim radionicama i edukativnim programima. Ženama iz ruralnih sredina obezbjeđujemo besplatne štandove i mogućnost plasmana proizvoda i usluga. Kada su u pitanju lica sa invaliditetom, biramo pristupačne lokacije i prilagođavamo njihov nastup, potpomažući njihovu vidljivost. Cilj je, u suštini, da svaka od ovih grupa bude vidljiva, da se umreži i dobije priliku za direktnu prodaju svojih prozvoda.
RB/BI: Govorili ste o modelima standarda održivog turizma.
Krivokapić Milićević: Početkom ove godine podržao nas je ERBD preko Ambasade Italije u Podgorici, kroz CEI fond. U partnerstvu sa IRMO-m iz Hrvatske, osam naučnika radi na definisanju kriterijuma za standarde. Ovaj projekat će trajati do kraja 2026. godine i rezultiraće priručnikom i certifikacijom destinacija. Uz to, biće spremna i digitalna platforma. Naš partner, Rentalitica, je pri kraju sa razvojem web i mobilne aplikacije za rezervaciju usluga, kupovinu organskih proizvoda, suvenira i ulaznica.
