Na otvaranju Šahovske Premijer lige u Sutomoru, promovisano je III izdanje “Šahovskog vijenca” prof. Maksima Lutovca, uglednog crnogorskog šahiste, publiciste i dugogodiššnjeg direktora barske Gimnazije.
Pivotalno domaće djelo posvećeno šahu, pored autora predstavili su voditelj Vladimir Lukšić, predsjednik Šahovskog saveza Crne Gore (ŠSCG) Jovan Milović, intermajstor Blažo Kalezić i recenzenti, velemajstor Nikola Đukić i novinar i publicista Milan Vujović.
Novo izdanje “Šahovskog vijenca” nedavno je izašlo iz štampe, i ovo je bila njegova prva promocija, u idealnom ambijentu-pred istinskim posvećenicama šaha, učesnicima domaće Šahovske lige.
Šahovski vijenac objavljen je 1999, drugo izdanje je iz štampe izašlo 2001, a treće ove godine, dopunjeno i izmijenjeno, u saradnji ŠSCG i „Štampara Makarija“ iz Beograda.
Pored već opisanih događaja i poznatih osvrta na šah i šahovske zaljubljenike, novo izdanje Šahovskog vijenca na 625 strana donosi u deset poglavlja i niz novih detalja, anegdota, podataka i impresija, nastalih u vremenu proteklom od premijernog izdanja.
-Prvi povod za novo izdanje je reakcija na pandemiju, drugi je nedorečenost iz perioda 2000 – 2020. tokom kojeg se desilo mnogo toga, a finalni je odbrana od zaborava preminulih prijatelja- Blagoja Cerovića, akademika Nova Vukovića, prof. dr Vukote Babovića, Nikole Božovića , da pomenem samo neke.
Ovo je moj pozdrav sa šahom, nadam se da će jednog lijepog dana izaći i IV izdanje “Vijenca” iz pera nekog od mojih mladih prijatelja-rekao je Lutovac za portal Feral.bar.
Eklektičnost same igre, ali i svjetonazora autora, pred tipično šahovskih motiva između dvije korice koje krasi “predmetna” slika Voja Stanića, predstavljaju i pjesme doajena crnogorske poezije druge polovine XX vijeka Lesa Ivanovića i Vita Nikolića, izreke duhovnih velikana o šahu i životu uopšte, kao i brojne anegdote šahu i šahistima.
-Svojim razbarušenim stilom, ali i sjajno iznijansiranim i pogođenim riječima, izvađenim iz neke davne, zaboravljene riznice, koje niže kao najljepši, zlatni vez, Maksim je u ovoj knjizi uspio da oživi šahovske figure, da ih pusti niz 600 i kusur strana i zauvijek pridobije brojne čitaoce, ne samo iz svijeta šaha.
Jer, i mladi ljudi koje šah zanima koliko i lanjski snijeg, imaju rijetku priliku, makar u predahu između dva zalogaja brze hrane, da nešto nauče od Maksima Lutovca i njegovih ljekovitih zapisa o životu povodom šaha-zapisao je o djelu recenzent Milan Vujović.
-Između ove dvije korice su zajedno Bora Ivkov, Aljehin, Njegoš, Talj, Fišer; Bonja Ivanović, Šekspir, Harun al Rašid i mnogi drugi gospodari i sluge šaha-rekao je Lutovac.
FIDE majstor Srđa Dragašević zapisao je u predgovoru da su vrijednost i čudesnost ‘Šahovskog vijenca’ već davno istakli autoriteti šaha i umjetnosti.
-Među njima je i legendarni Gliga (Svetozar Gligorić, op.a.) koji je ‘Vijenac’ ocijenio kao ‘Bibliju naših šahovskih prostora’ i Bora Ivkov koji je za ovu i Bonjinu knjigu zapisao da su ‘najbolje šahovske knjige za koje zna’.
Usuđujem se tome da dodam: ‘Šahovski vijenac’ je kroz sva tri izdanja perjanica ne samo šahovske, već cjelokupne naše literature. Istovremeno je istorija i enciklopedija šaha, riznica njegovog stvaralaštva, univerzalni udžbenik i zanimljiva pripovijest-ocijenio je Dragašević.
Autor je vještim pripovjedačkim stilom, kroz koji je umješno i nikad napadno prošnirana i šahovska faktografija, uveo čitaoce-i stručne i laičke profilacije- u svijet 64 crno-bijela polja, opisana nizom eseja o porijeklu i značaju šaha, njegovoj istoriji u Crnoj Gori , povezujući domaće šahovske tokove sa svjetskim.
-Zahvaljujući „Vijencu“, nikoga iz brojne crnogorske šahovske porodice neće prekriti tama zaborava. Sačuvaće ‘Šahovski vijenac’ i brojne vrijedne partije, blistave kombinacije i pozicione rapsodije, sačuvaće mnoge naše svijetle trenutke, ali i poneki grubi previd, propuštenu šansu i surovu igru sudbine.
A u duhu gesla ‘Gens una sumus’, autor je bio demokratičan, nije otvorio vrata svoje knjige samo najboljim šahovskim vitezovima ovih naših brda, vidjećete u njoj i kako mnogi štitonoša postaje ratnik bez mane i straha, kad udar nađe iskru u kamenu.
I to joj, svakako, daje posebnu vrijednost, jer rijetke su knjige u kojima možete naći tako širok izbor partija, od susreta šahovskih zanesenjaka iz tridesetih godina prošlog vijeka do duela današnjih poletaraca, od okršaja iz najvećih svjetskih arena do simultanki i pionirskih prvenstava-zapisao je drugi recenzent, velemajstor Đukić.
Devetostruki šampion Crne Gore, Đukić je istakao i da ga je prvo izdanje “Vijenca” dočekalo nespremnog, ali, sada, “nešto stariji i mudriji shvatam njegovu veličinu i trud koji je uložen da bi bio napisan”.
Profesor Lutovac (85) poklonik je šaha od ranog djetinjstva, a i dalje mu dan ne može proći bez druženja sa šahovskim figurama.
U biografiji mu je zapisano da se u šahu dokazao kao takmičar-1963. bio je prvak Crne Gore, kao pisac, organizator i učitelj mladih šahista. Školovao se i radio u Beranama, Kotoru, Beogradu i Baru.
Dobitnik je Nagrade grada Bara 1983, Zlatne plakete Šahovskog saveza Crne Gore 1999. i priznanja Zaslužni sportski radnik Crne Gore 2005.
Autor je više od 15 knjiga.
