Gost Vjere Knežević Vučićević u emisiji “Sunčanom stranom ulice” Radio Bara, bio je direktor doo Vodovod i kanalizacija, Mladen Đuričić.
RB/BI: Kako protiče ova sezona u Baru s aspekta vodosnabdijevanja? Znamo da je mreža dotrajala, kvarovi česti, za pojedina prigradska naselja i visočije kote uvode se restrikcije…
Đuričić: S obzirom na izuzetno nepovoljne hidrološke prilike, vodosnabdijevanje u toku ljetnje sezone je bilo zadovoljavajuće. Korišćeni su svi kapaciteti na lokalnim izvorištima. Nedostajuće količine vode su obezbjeđene iz sistema Regionalnog vodovoda, sve do početka avgusta, kada smo od kolega iz te kompanije obavješteni da nije moguće dalje povećavati ovu količinu zbog ograničenih količina sa kojima raspolažu. Tada (u toku avgusta) je bilo i primjetno lošijestanje sa pritiskom vode u sistemu Bara.
Planska isporuka vode je uvedena za naselja koja se snabdijevaju isključivo sa lokalnih izvorišta “Sustaš” i “Turčini” iz razloga povećane potrošnje vode i nemogućnosti da se ka potrošačima u ovim naseljima ona plasira iz sistema Regionalnog vodovoda. To su naselja Sustaš, Podsustaš, Mandarići i dio naselja Gornji Marovići, koja se snabdijevaju sa izvorišta “Sustaš” i naselja Gretva, Brbot, mahala i pijaca u Starom Baru.
RB/BI: Podsjetimo koji projekti su obilježili protekli period kada je u pitanju vodosnabdijevanje i koliko je ukupno uloženo u vodovodnu infrastrukturu?
Đuričić: Od realizovanih projekata treba posebno istaći značaj Projekta poboljšanja vodosnabijevanja i odvođenja otpadnih voda na Crnogorskom primorju – Faza III Bar, na osnovu kojeg su izgrađeni rezervoar “Šušanj 2”, rezervoar “Zaljevo 1”, cjevovodi profila 250mm i 315mm uz magistralni put Bar – Ulcinj, od rezervoara “Zaljevo 1” do naselja Polje. Ovim investicijama je značajno poboljšano vodosnabdijevanje grada, naročito onih naselja koja su se snabdijevala sa izvorišta “Zaljevo”.
Izgradnjom rezervoara “Zaljevo 1”, pripadajućeg priključka na sistem regionalnog vodovoda i odvodnog cjevovoda ka naselju Polje, riješeno je vodosnabdijevanje naselja Sveti Ivan, kao i višedecenijski problem sa restrikcijama vode u naseljima koja se snabdijevaju sa izvorišta “Zaljevo”.
Takođe, izgradnjom novog odvojka na sistem regionalnog vodovoda i izgradnjom vodovodne mreže, napravljen je ozbiljan pomak u rješavanju problema u vodosnabdijevanju naselja Veliki Pijesak.
RB/BI: Koja ulaganja planirate za nastupajuću jesen i zimu, s ciljem da sledeće ljeto dočekate spremnije?
Đuričić: Kao i svake godine, sredstva će biti planirana sa ciljem održavanja sistema u funkcionalnom stanju. Tu se posebno podrazumjevaju ulaganja u servis pumpi, nabavku novih pumpi i sanaciju svih detektovanih kvarova u cilju smanjenja fizičkih gubitaka na mreži kao i komercijalnih gubitaka. S obzirom da se ovo privredno društvo, prema Zakonu o komunalnim djelatnostima, ne smije baviti investicionim ulaganjima, predlozi koji se toga tiču biće dostavljeni Opštini Bar.
Veće intervencije na mreži, koje bi iziskivale investiciono ulaganje, se ne mogu planirati, osim ukoliko postoje opravdani razlozi koji se tiču kvaliteta usluge vodosnabdijevanja i odvođenja otpadnih voda, naročito higijenske ispravnosti vode za piće, kada postupanje ovog privrednog društva mora biti hitno.
RB/BI: Kakva je situacija sa kanalizacionom mrežom u Baru?
Đuričić: Projektom poboljšanja vodosnabijevanja i odvođenja otpadnih voda na Crnogorskom primorju – Faza III Bar, realizovano je dosta u pogledu izgradnje nove kanalizacione mreže. Ipak, ostalo je da se riješi još mnogo toga. Najveći problem u održavanju sistema predstavlja nesavjesno postupanje pojedinaca kada je u pitanju korišćenje kanalizacione mreže. Takođe, razvoj kanalizacionog sistema nije praćen razvojem vodovodne mreže i on nije separatni tj. na mnogim lokacijama fekalna kanalizacija služi i za prihvat atmosferske vode, što stvara ogromne probleme sa količinom otpadnog materijala koji se taloži u fekalnim stanicama. Kako bi se rješavali problemi u odvođenju otpadnih voda, neophodna su značajna investiciona sredstva. Ovdje se posebno misli na ulaganja u razvoj atmosferske i fekalne mreže, kao dva zasebna, nezavisna sistema.
RB/BI: Kako ocjenjujete saradnju sa Regionalnim vodovodom i koliko je ugovor o prihvatanju dodatnih količina vode iz tog sistema značajan za Bar?
Đuričić: Saradnja sa Regionalnim vodovodom je vrlo dobra. S obzirom na brojne probleme u vodosnabdijevanju Bara, dodatne količine iz tog sistema su neophodne. Nažalost, zbog ograničenih količina vode sa izvorišta Bolje Sestre, Regionalni vodovod početkom avgusta nije bio u mogućnosti da nam isporuči dodatne količine. Ovo je primjetno uticalo na vodosnabdijevanje u užem centru grada, naročito u pojedinim prigradskim zonama.
RB/BI: S obzirom da je vodovodna mreža u Baru dotrajala, koliko iznose tehnički gubici i na koji način planirate da ih svedete na prihvatljivu mjeru?
Đuričić: Ukupni gubici na vodovodnoj mreži iznose oko 74 %. Ne može se reći da je cjelokupna vodovodna mreža dotrajala. Naprimjer, prije 15-ak godina urađena je kompletna rekonstrukcija vodovodne mreže u centru grada. U posljednjih pet godina je urađeno još dosta toga što je bilo predviđeno Projektom poboljšanja vodosnabijevanja i odvođenja otpadnih voda na Crnogorskom primorju – Faza III Bar. Najveći problem nam predstavlja vodovodna mreža u prigradskim zonama, izgrađena prije više decenija i to kroz privatne posjede. Gubici na vodovodnoj mreži mogu biti stvarni (fizički) usljed kvarova, oštećenja…i prividni (komercijalni) gubici. Upravo iz razloga što je veliki dio vodovodne mreže još uvijek u privatnim posjedima, komercijalni gubici su zbog neovlašćene potrošnje izuzetno veliki. Jedini način rješavanja ovog problema su investiciona ulaganja, odnosno izgradnja nove vodovodne mreže na javnim površinama. Veliku prepreku tome ne predstavlja samo novac, već i nedostatak planske dokumentacije za pojedine prigradske zone. Ono čime se ovo privredno društvo svakodnevno bavi je sanacija gubitaka usljed kvarova, kao i poboljšanje mjerenja utrošene vode i naplata.
RB/BI: Jeste li zadovoljni stepenom naplate potraživanja?
Đuričić: Naplata potraživanja za sedam mjeseci tekuće bilježi rast od 9,98% u odnosu na isti period prethodne poslovne godine. Takođe, količna fakturisanih usluga bilježi rast od 6,84%. Navedeni parametri ukazuje na to da je permanentni cilj poslovanja smanjenje potraživanja i poboljšanje naplate, vodeći računa o složenoj ekonomskoj situaciji naših korisnika.
Društvo sprovodi set mjera kojima nastoji povećati stepen kumulativne i tekuće naplate. Ono na šta se posebno obraća pažnja jeste postizanje većeg stepena naplate u fazi „opomena“ kroz aktivnu interakciju sa korisnicima.
Poštujući pozitivne zakonske propise koji regulišu oblast naplate potraživanja, blagovremeno pokrećemo postupke prinunde naplate prema svim pravnim i fizičkim licima koji imaju više uzastopno neizmirenih računa za vodu.
RB/BI: Akcija koja je naišla na odobravanje potrošača je što ste većim dužnicima omogućili plaćanje vode u nekoliko rata. Da li je učinak vrijedan pažnje?
Đuričić: Vodeći se primarno interesom naših korisnika, početkom ove godine dodatno smo inovirali postojeći reprogram, sa ciljem da se korisnicima omogući da pod povoljnim uslovima reprogramiraju dugovanja i na taj način izbjegnu troškove prinudne naplate. Program reprograma obuhvata sve kategorije korisnika, i fizička i pravna lica.
Reprogram omogućava korisniku – fizičkom licu, da prilikom zaključivanja protokola odabere i plati samo prvu ratu koja kreće počev od 15 eura, u zavisnosti od ukupnog iznosa dugovanja. Preostali dio dugovanja moguće je, zavisno od iznosa, izmiriti na maksimalno 48 mjesečnih rata.
Tokom poštovanja ugovornih odredbi iz protokola, obračun zatezne kamate miruje, a korisnik je u obavezi da redovno izmiruje tekući račun i propisanu ratu.
S obzirom da je kriza izazvana pandemijom virusa COVID-19 imala veliki uticaj na privredne subjekte, a imajući u vidu njihovu nemjerljivu ulogu u rastu, razvoju i prosperitetu naše opštine, kreirali smo program reprograma i za korisnike iz kategorije pravnih lica.
RB/BI: Novina je da je Vodovod od protekle sedmice modernizovao servise korsničkog portala na veb sajtu i time olakšao korišćenje vaših usluga. Šta ta novima tačno podrazumijeva i koji su benefiti?
Đuričić: U proteklom periodu aktivno smo radili na modernizaciji našeg korisničkog portala. Najvažnija novina jeste da je korisnicima usluga omogućeno bezbjedno, brzo i jednostavno online plaćanje svojih obaveza.
Naši korisnici na web sajtu Društva, u dijelu korisnički portal, imaju uvid u stanje zaduživanja i uplata za naznačeno mjerno mjesto, mogućnost slanja novog stanja sa mjernog instrumenta, podnijeti reklamaciju za naznačeni račun, preuzeti račun, provjeriti iznos svoje potrošnje, online platiti račun.
RB/BI: Uspijevate li da se izborite sa nelegalnim priključivanjem na vodovodnu mrežu i koje su u tom slučaju sankcije protiv nesavjesnih građana?
Đuričić: Naplata od usluga bilježi značajan procenat povećanja, i u najvećoj mjeri se odnosi na evidentiranje privremenih korisnika. Za četiri mjeseca ove godine naplata od usluga je iznosila 137.806 eura, što je za 87.307 eura više u odnosu na isti period prethodne godine. Iz navedenog se zaključuje da Društvo koordisanom i efikasnom kontrolom terena pokušava da suzbije nelegalnu potrošnju kroz isključenja i podnošenja krivičnih prijava protiv ovih korisnika.
Takođe, sve raspoložive ekipe su angažovane na monitoringu stanja distributivnog sisitema, pa tako kroz praćenje potrošnje i redovnu kontrolu terena, nastojimo da korisnike koji na nelegalan način koriste vodu uklonimo sa distributivne mreže. Za prvih sedam mjeseci tekuće godine evidentirano je 492 nelegalna korisnika.
RB/BI: Veliku pažnju polažete i na ispravnost vode za piće. Ko kontroliše vodu koju koriste barska domaćinstva?
Đuričić: Dodatnu sigurnost u kvalitet i kontinuitet funkcionisanja sistema za vodosnabdijevanje, pokazuju nam i redovne analize uzoraka vode za piće, koje potvrđuju da je voda hemijski i mikrobiološki ispravna i bezbjedna za upotrebu.
Vodu koju koriste barska domaćinstva, na osnovu sklopljenog ugovora, kontinuirano kontroliše Dom zdravlja Bar, odnosno njegove akreditovane laboratorije. Ispitivanja se obavljaju četiri puta mjesečno, sa unaprijed definisanih kontrolnih tačaka, kako bi svi djelovi opštine bili zastupljeni. Broj i obim uzetih analiza su u skladu sa zakonskom regulativom iz ove oblasti.
Takođe, naše Društvo svakodnevno na određenim lokacija više puta tokom dana kontroliše i stepen prisustva rezidualnog hlora u vodi za piće.
