U susret Danu Opštine Bar, 24. novembru, gost u programu Radio Bara bio je predsjednik Opštine, Dušan Raičević. Intervju s njim emitovaćemo u dva nastavka, danas i sjutra.
RB: Ove godine nema svečarskog raspoloženja, nema manifestacija i hepeninga na koje su Barani u susret, i na sam rođendan svog grada, navikli. Ove godine i Bar diše zajedno sa cijelim svijetom ophrvanim koronavirusom. Ipak, od optimizma ne smijemo odustati, pa ću Vas, na početku razgovora zamoliti da on bude u takvom tonu. Kakva je trenutno situacija u Baru, jesmo li se uozbiljili kada govorimo o poštovanju mjera koje skoro deset mjeseci preporučuju Nacionalno koordinaciono tijelo za zarazne bolesti i Institut za javno zdravlje Crne Gore?
Raičević: Prije svega, dozvolite da se zahvalim na ukazanoj prilici da u susret našem prazniku, već tradicionalno se obratim sugrađankama i sugrađanima sa talasa našeg Radija i da, koliko god je to moguće, pošaljemo poruke optimizma, zajedništva i prije svega, želje da se svi zajedno izborimo sa trenutnom situacijom u kojoj se zadesio naš grad, Crna Gora, ali i cijeli svijet. Ne smijemo biti nijemi na činjenicu da u periodu između dva praznika, usljed pandemije Covid 19, naš grad je napustilo 36 sugrađana. To je nenadoknadiv gubitak za njihove porodice, ali i za grad i državu, s obzirom da su ljudski životi najvrijedniji resursi sa kojima naš grad raspolaže. Svjedoci smo nešto pojačane lokalne transmisije Covid-19 i zaista nastojimo sa svih nivoa da se izborimo sa posljedicama. Tu prije svega mislim na danonoćnu borbu zdravstvenih radnika, koji ulažu maksimalne napore da sačuvaju živote naših sugrađana. Ovo je još jedna prilika da sugrađane zamolimo da zaista krajnje odgovorno prihvate i pridržavaju se svih NKT mjera i preporuka Instituta za javno zdravlje, jer jedino na taj način možemo sačuvati svoje i živote naših najbližih. Da ne budemo jedni o kojima će se pričati, kao što smo prethodnih mjeseci mogli da čujemo i da gledamo slike iz zemalja Evropske unije, poput Italije, Španije i Francuske.
RB: Možete li ustvrditi da ste zadovoljni kako su institucije odgovorile velikom izazovu i u kojem dijelu procjenjujete da su mogle bolje, sinhronizovanije i odgovornije djelovati?
Raičević: Najveća zasluga u ovoj konkretnoj situaciji ide zdravstvenom sistemu, odnosno zdravstvenim radnicima. Pokazali su i dokazali su, prije svega, da naš zdravstveni sistem može da odgovori i u ovakvim kriznim situacijama i da kroz sinhronizovano djelovanje i svojevrsno prilagođavanje zdravstvenog sistema odgovorimo na posljedice bolesti Covid-19. Takođe se mora istaći i sinhronizovana aktivnost svih na nivou države kroz Nacionalno koordinaciono tijelo i lokalnih, opštinskih timova za zaštitu i spašavanje, što je tokom prvog talasa koronavirusa dovelo do toga da budemo i prva “Corona free” destinacija. Nažalost, taj drugi talas nas je zadesio mnogo ranije nego što smo očekivali, iako su postojale određene najave, a lokalna transmisija je mnogo veća nego što smo mogli i da pretpostavimo. Sistem, za sada, uspijeva da odoli svim izazovima, iako ovih dana dosta često čujemo da su zdravstveni radnici na izmaku snage, jer ova borba traje u kontinuitetu devet mjeseci, a kapaciteti zdravstvenih ustanova su pri samom maksimumu. Zbog toga još jednom apelujem na sve građane Bara da kroz preventivno djelovanje čuvaju svoje i zdravlje svojih najbližih.
RB: Opšte je poznato da je barska bolnica mjesecima Covid centar za kompletno primorje, a u najtežim trenucima u njoj su se liječili i građani sa sjevera.
Raičević: Na samom početku pandemije, još u februaru ove godine, kroz određene pripremne aktivnosti i prilagođavanje barske bolnice, sa ciljem da ona bude regionalni Covid centar za crnogorsko primorje i kroz edukaciju medicinskog osoblja, barska bolnica je spremno dočekala sve izazove sa kojima se i danas susreće. Ono što se mora istaći je da upravo zbog te transmisije, odnosno zbog sve većeg broja pozitivnih slučajeva na nivou cijele Crne Gore, barska bolnica nije bila samo regionalni centar za crnogorsko primorje, već su se u jednom trenutku ovdje liječili pacijenti iz deset crnogorskih gradova. To, prije svega, govori o stručnosti i kompetentnosti zdravstvenih radnika u barskoj bolnici, i o tome da su kapaciteti dovoljno veliki da, za sada, mogu da odgovore izazovima sa kojima se susreću. Važno je istaći da se, za ovih devet mjeseci, u Opštoj bolnici u Baru 829 pacijenata uspješno oporavilo.
RB: Jedan od posljednjih zadataka vezano za koronavirus u našoj opštini bilo je brzo i zabrinjavajuće veliko širenje zaraze među žiteljima Ostrosa. Čini se da je Tim za zaštitu i spašavanje djelovao upravo onako kako je jedino ispravno i odgovorno- upozoravajuće i represivnim mjerima, što se u kratkom roku pokazalo učinkovitim.
Raičević: Ovom prilikom zahvaljujem svim članovima opštinskog Tima za zaštitu i spašavanje. Tim je sastavljen od profesionalaca, ljudi koji u ovoj kriznoj situaciji nastoje da odgovore svim zadacima. Nažalost, i opštinski tim je oslabljen, zamjenik rukovodioca Tima je preminuo usljed posljedica izazvanih Covidom-19. Ovaj Tim od samog početka pandemije funkcioniše na dnevnoj bazi i vrlo brzo donosimo odluke, što se pokazalo efikasnim u prethodnom periodu. Jednako smo efikasno i pravovremeno reagovali nakon odnosno informacija koje smo dobili od strane epidemioloških službi, donoseći u Ostrosu, jednoj od najudaljenijih tačaka naše opštine, čiji građani nemaju baš omogućen pristup zdravstvenom sistemu, određene odluke koje su za cilj imale, prije svega, pomoć lokalnom stanovništvu. U jednoj sinhronizovanoj akciji opštinskog Tima za zaštitu i spašavanje, uz podršku rukovodilaca zdravstvenih ustanova iz naše opštine, uspjeli smo da im pružimo adekvatnu pomoć.
Kroz zajedničko djelovanje, prije svega uz podršku rukovodioca Doma zdravlja Bar, otvorena je i posebna Covid ambulanta u Ostrosu, dok je Opšta bolnica u Baru stavila na raspolaganje ljudstvo i sve svoje resurse, sa ciljem da zdravstvena zaštita bude adekvatna i da se djeluje na efikasan način. U komunikaciji i dobroj saradnji sa Odborom mjesne zajednice pripremili smo određeni set mjera, koji se, prije svega, ticao zatvaranja lokalne pijace i svakodnevnog vršenja dezinfekcije javnih površina od strane pripadnika Službe zaštite i spašavanja; zajedničkim djelovanjem smo uspjeli da utičemo na stabilizaciju stanja, poboljšanje epidemiološke situacije i u jednom veoma kratkom vremenskom periodu od 30 pozitivnih pacijenata sa područja Krajine, po posljednjim podacima, od petka, stigli do značajno manjeg broja – dvadeset, što dovoljno pokazuje da su pravovremene mjere i odluke koje smo donijeli direktno uticale na smanjenje broja zaraženih. Zaista se nadam da će se taj trend nastaviti i u narednom periodu. Stanovnici ovog dijela naše opštine prvih 6-7 mjeseci nisu imali priliku da se susretnu sa posljedicama infekcije bolesti Covid-19, sada se disciplina značajno povećala i nadam se da će broj zaraženih biti sve manji, u Ostrosu i svim djelovima naše opštine.
Radio Bar: Iznova se pokazalo da, iako su u državama u kojima žive, i sami suočeni sa teškim posljedicama koronavirusa, naši iseljenici ne zaboravljaju zavičaj. Štaviše, ogromna je pomoć proteklih mjeseci pristizala u malu Crnu Goru sa svih strana svijeta. Dugujemo im veliku zahvalnost i poštovanje. Zamoliću Vas da podsjetimo sugrađane na neke od njih…
Raičević: Ovom prilikom želim da pošaljem izraze zahvalnosti svim našim sugrađanima koji su van Crne Gore, u dijaspori, a koji su na jedan zaista adekvatan način pomogli ne samo Opštinu Bar, već i stanovništvo Bara. Najsvježiji je primjer upravo iz Ostrosa – stanovnici Krajine koji žive u Americi su se organizovali, i kroz finansijske donacije, ali i kroz određene preporuke, upravo iz SAD, uticali da se epidemiološka situacija u Ostrosu popravi. Tokom prvog talasa nije izostala podršaka ostalih udruženja dijaspore, tako je i najbrojnije naše udruženje, Kulturni centar “Rumija” već na samom početku pandemije uplatio 10.000 dolara NKT-u, za koje su insistirali da budu upućene upravo barskoj bolnici, odnosno opštini Bar. Takođe, tokom prvog talasa, humanitarna organizacija iz Njujorka, koja je okupila 26 naših sugrađana iz svih krajeva naše opštine, jednakim donacijama pomoglo OO Crvenog krsta u iznosu od 26.000 dolara. To potvrđuje i naše primarno opredjeljenje da sa dijasporom, odnosno našim iseljenicima koji su dugi niz godina davali nemjerljiv doprinos razvoju Opštine Bar, pružimo podršku i iskažemo zahvalnost na svakom koraku. Kao proizvod dobre saradnje koju smo prethodnih godina uspostavili sa udruženjem dijaspore, već danas govorimo i o nekim razvojnim projektima koji će biti realizovani u narednom periodu.
Radio Bar: Predlažem da uputite poruku Baranima – kako da se čuvaju, kako da pomognemo jedni drugima da što prije, uz što manje neizvjesnosti i žrtava izađemo iz ove užasne priče.
Raičević: Možemo slobodno reći, na temeljima uspješne borbe tokom prvog talasa, vjerujem da smo kadri kao zajednica da se izborimo sa posljedicama drugog talasa, da uz jednu kolektivnu disciplinu, a mogu slobodno reći i manjak prkosa, ispratimo sve ono što su mjere i preporuke i NKT-a i Instituta za javno zdravlje, kao i poruke koje se svakodnevno ističu – da prije svega vodimo računa o ličnoj higijeni, da se zaštitne maske moraju nositi, da moramo naučiti da poštujemo fizičku distancu. Ovo zaista nije vrijeme za organizaciju bilo kakvih okupljanja – rođendana, slava ili bilo kakvih drugih događaja na kojima će biti veća frekvencija ljudi. Jedino na taj način ćemo moći u dobrom zdravlju da sačekamo neka bolja vremena, u kojima ćemo moći da se vratimo starim navikama i tradicijama.
Radio Bar: Uprkos otežavajućim okolnostima, lokalna uprava je sa partnerima ipak uspjela da realizuje izuzetno značajne investicije i infrastrukturne projekte širom opštine. Projekti koji su svakako izazvali najviše pažnje tiču se uspješno završenih u oblasti vodosnabdijevanja. Podsjetimo na najznačajnije, koji su obilježili godinu za nama.
Raičević: Sa velikim zadovoljstvom možemo da konstatujemo da smo, uprkos svim ovim otežavajućim okolnostima koje su nas zadesile na samom početku ove kalendarske godine, uspjeli sa dosta realizovanih projekata da se izborimo sa ovom krizom, koja je evidentna na svakom koraku. U periodu između dva praznika smo uspjeli da u skupštinskoj proceduri usvojimo Strateški plan razvoja sa ciljem da obezbijedimo pravni okvir, u kome će se Opština Bar u dijelu realizacije razvojnih projekata kretati u narednom petogodišnjem periodu. Iako smo svjesni činjenice da je ekonomska kriza već sada počela da pokazuje određene posljedice, da nas očekuje jako izazovno vrijeme, nastojimo da se sa dodatnim investicijama i razvojnim projektima izborimo sa cjelokupnom krizom. Naše primarno opredjeljenje je bilo, prilikom preuzimanja rukovođenja Opštinom 2018. godine, da se konačno počnemo baviti višedecenijskom problematikom našeg grada, a to je vodosnabdijevanje. Svjesni smo činjenice da skoro trećina naše opštine nema izgrađenu vodovodnu i kanalizacionu mrežu.
Za ono što smo tada najavili, podijeliću to sa vama, negdje je postojao i određeni stepen nerazumijevanja ili nepovjerenja da ćemo mi zaista ići u tom pravcu i zaista obezbijediti vodu do sada bezvodnim područjima. Kroz realizaciju nekoliko projekata tokom ove godine, pružili smo svojevrstan demanti takvom razmišljanju i potvrdili da je naše opredjeljenje jasno, bazirano na realnim osnovama i dobroj komunikaciji sa partnerima. Tako smo, početkom ove godine, započeli i zaokružili investiciju vrijednu 1,1 milion eura, koja je obuhvatala izgradnju Rezervoara 1 u Zaljevu, priključak na Regionalni vodovod, a iz sredstava Opštine Bar smo izgradili i cjevovod ka naselju Sveti Ivan i za samo nekoliko mjeseci, u avgustu, svečano i otvorili izgrađenu vodovodnu mrežu u ovom do sada bezvodnom području. Kroz izgradnju ove infrastrukture stvorili smo jasne pretpostavke da već u narednoj godini izgradimo cjevovod koji za cilj ima poboljšanje vodosnabdijevanja većeg dijela naselja Zaljevo i time stvorimo jasne pretpostavke za poboljšanje vodosnabdijevanja naselja Polje. Takođe, početkom ove godine smo započeli sa realizacijom infrastrukturne mreže na Velikom Pijesku, jednom od turističkih mjesta koje je iz godine u godinu bilježilo sve veći broj turističkih posjeta. Kroz jednu značajnu investiciju, vrijednu preko 300.000 eura, uspjeli smo da izgradimo nedostajuću infrastrukturu, vodovodnu i kanalizacionu i da izgradimo jednu modernu saobraćajnicu u skladu sa planskim dokumentom. Stvorili smo pretpostavke da u narednim mjesecima, kroz priključak na Regionalni vodovod, obezbijedimo i vodosnabdijevanje ovog dijela naše opštine. Sve što smo do sada radili komplementarno je sa našim jasnim opredjeljenjem da, u saradnji sa Regionalnim vodovodom, idemo dalje u pravcu izgradnje vodovodne i kanalizacione mreže u bezvodnim područjima koja gravitiraju ka ulcinjskoj opštini.
Na Skupštini smo donijeli odluku o davanju nadležnosti Vladi i Regionalnom vodovodu za izgradnju vodovodne i kanalizacione mreže upravo na ovim područjima, dobili inicijalno i podršku ulcinjske opštine da se priključe tom našem projektu sa ciljem da se i dio njihove opštine priključi, odnosno da se izgradi vodovodna i kanalizaciona mreža u naselju Kruče. Vrijednost ove investicije je 24 miliona eura, Regionalni vodovod je već dobio podršku Evropske banke za obnovu i razvoj, sa ciljem da, zaista, konačno riješimo ovo višedecenijsko životno pitanje velikog broja naših sugrađana i turista koji sve više posjećuju upravo ovaj dio barske obale.
Radio Bar: Posljednjih godina evidentno je da lokalna uprava sredstva ulaže u svih 12 mjesnih zajednica. Šta biste izdvojili kao najvažnije investicije, započete ili možda okončane, od našeg posljednjeg susreta u studiju Radio Bara, prije ravno godinu?
Raičević: Podijeliću sa Vama i slušaocima Radio Bara jednu informaciju, a to je da se na današnji dan realizuju, ili se planira da se do kraja godine započne sa realizacijom investicija vrijednih ukupno skoro sedam miliona eura, koja se dominantno finansiraju iz lokalnog budžeta, a određene investicije uz podršku naših partnera. Naša želja i obaveza jeste da potvrdimo primarno opredjeljenje da idemo u pravcu ravnomjernog razvoja svih djelova naše opštine. Jasno smo se opredijelili da svih 12 mjesnih zajednica budu jednako tretirane i jednako zastupljene, od manjih mjesnih zajednica na obali Skadarskog jezera, Ostrosa, Šestana, Crmnice, kojima smo i u ovoj godini posvetili značajnu pažnju, prije svega u dijelu unaprijeđenja saobraćajne infrastrukture, vodosnabdijevanja, do nekih drugih mjesnih zajednica. Govorili smo upravo u prethodnom dijelu i o MZ Mrkojevići, gdje se zaista značajna sredstva ulažu, ne samo u poboljšanje vodosnabdijevanja i izgradnje mreže, već i u poboljšanju putne infrastrukture. Privode se kraju radovi na najznačajnijem infrastrukturnom projektu, koji se isključivo finansira iz sredstava Opštine Bar, koji treba da ponudi određena rješenja za žitelje MZ Bar IV, da napravi adekvatnu saobraćajnu vezu između Bjeliša i centra grada.
Riječ je o novom nadvožnjaku, čija je ugovorena vrijednost blizu 1,6 miliona eura, a sugrađani mogu da posvjedoče da se radovi izvode na adekvatan način, više nego zadovoljavajućom dinamikom. Već skoro 90% svih planiranih radova je realizovano, a na ovaj način biće riješena višegodišnja problematika bezbjednog prolaska preko pružnog prelaza. U petak smo zaključili ugovor sa najpovoljnijim ponuđačem koji će izgraditi pristupnu saobraćajnicu ka nadvožnjaku, uz kružni tok kao spoj između novoizgrađene saobraćajnice i bulevara ispred zgrade Opštine i zgrade Suda. Investicija je vrijedna 725.000 eura sa PDV-om, a na taj način ćemo, u ovom dijelu grada, jednu cjelinu riješiti na adekvatan način. Radi se i u Sutomoru, a svjedoci smo uspješne realizacije niza manjih infrastrukturnih projekata u ovom dijelu naše opštine. Takođe smo svjedoci realizacije značajnih projekata u dijelu uređenja javnih površina u samom centru grada. Završen je prvi od dva javna parka u zahvatu DUP-a Topolica 3. Njegova vrijednost je blizu 315.000 eura. U užem centru grada izgradili smo i most na Reni, vrijednosti 140.000 eura, a kao što ste i sami mogli da se uvjerite prethodnih dana, odvijaju se radovi na uređenju šetališta u Sutomoru. Lijepo vrijeme ide na ruku izvođaču i očekujemo da će i ti radovi da se okončajuu predviđenom roku od 250 dana, s obzirom da su radovi počeli 23. oktobra.
Puno se radilo i u Starom Baru, gdje se ovih dana očekuje i završetak radova na izgradnji Kuće maslina. Projekat je vrijedan milion eura, a cilj je, prije svega, da okupi sve crnogorske maslinare, da udruže snage, da omogući razmjenu iskustava, bude centar za edukaciju. Uz podršku Ministarstva kulture, pokrenuli smo značajne projekte i u samom Starom gradu. U narednom periodu, iz sredstava Opštine Bar ići ćemo u pravcu rekonstrukcije kaldrme, a ovih dana se u Starom Baru, poslije toliko godina čekanja, realizuje jedna značajna investicija za mještane Brbota. Gradi se kanalizaciona mreža. Vrijednost ove investicije je 33. 000 eura i time će se konačno riješiti zaista značajno pitanje ovog dijela Starog Bara. Želim da istaknem da smo jednako posvećeno radili na prostoru svih 12 mjesnih zajednica i tako ćemo nastaviti u narednom periodu. Ono što se radi na području tih mjesnih zajednica su projekti koji su kandidovani od strane mještana, predstavnika Odbora mjesnih zajednica, jer jedino na taj nači možemo realizovati ono što je neophodno za njihov život.
Radio Bar: I u susret Danu opštine 2019. govorili ste koliko je značajno što je Bar jedna od prvih lokalnih uprava, koja je shodno zakonskim regulativama, donijela Program postavljanja, građenja i uklanjanja privremenih objekata za period od 2019. do 2023. godine. Na početku njegovog sprovođenja nijeste bili zadovoljni učinkom i reakcijama građana. Da li je sada şituacija bolja?
Raičević: Želim da istaknem da sam se ja lično obradovao zbog činjenice da smo bili prva lokalna uprava koja je u skladu sa tada važećim zakonskim rješenjem, shodno zakonskoj proceduri, donijela Program privremenih objekata. Vidimo i sami da se mnoge naše komšije tek ovih dana bave tom problematikom. Ipak, kako prošle, tako i ove godine, na žalost, stepen zadovoljstva realizacijom ovog programa nije na zadovoljavajućem nivou. Obično tako biva kada pokušate da na jedan adekvatan način riješite problematiku koja je prisutna na terenu dugi niz godina. Na početku, određene reakcije korisnika prostora, odnosno onih koji organizuju privremene objekte na teritoriji barske opštine, nisu bile adekvatne, a sa druge strane, nadležnosti lokalne inspekcije praktično nisu ni postojale. Međutim, kroz izmjenu zakonskog rješenja, odnosno izmjene zakona iz avgusta ove godine, nadležnosti kontrole objekata, po Programu privremenih objekata, delegirane su lokalnoj Komunalnoj inspekciji, Komunalnoj poliiciji i ja zaista vjerujem da ćemo na taj način uspjeti da realizujemo sve ono što jeste definisano ovim Programom, a to je uređenje stanja na terenu kroz adekvatnu materijalizaciju i arhitektonsku prezentaciju svih privremenih objekata kojima gazduje Opština Bar.
Radio Bar: Polako se iskristalisalo i višegodišnje nastojanje lokalne uprave da učestvuje u veoma značajnom projektu – izgradnji stambenog objekta za penzionere. Kako napreduje zgrada za naše starije sugrađane? Dokle se tu stiglo?
Raičević: Raduje činjenica da smo ove godine započeli radove na izgradnji stambenog objekta koji za cilj ima da riješi najznačajnije životno pitanje mnogih penzionera u Baru. U avgustu je započela izgradnja stambenog objekta sa 95 stambenih jedinica, od kojih će 70 pripasti barskim penzionerima. Osim što će riješiti ovo značajno životno pitanje, potvrdiće da je opredjeljenje lokalne uprave iz prve polovine 2018. godine bilo više nego opravdano, kada smo u skupštinskoj proceduri ustupili to zemljište i oslobodili naknade za komunalno opremanje Udruženju penzionera. I u tom međuperiodu ostvarili smo sjajnu saradnju sa direktorom Fonda PIO Dušanom Perovićem, predsjednikom Udruženja penzionera Crne Gore Brankom Vešovićem. Ne smijemo zaboraviti ljude koji su zaista dali nemjerljiv doprinos, a nažalost nisu više među živima, Iso Matezić i Dževdet Begzić, koji su bili predsjednici Udruženja penzionera Bara.
Opština je, i pored ovih doprinosa, značajna sredstva uložila i u eksproprijaciju zemljišta neophodnog za izgradnju saobraćajnice kojom će se omogućiti pristup ovom stambenom objektu, a značajna sredstva uložila je i u izradu projektne dokumentacije. U narednoj godini, u skladu sa dinamikom izvođenja radova na ovom objektu, biće izgrađena pristupna saobraćajnica. I na ovom objektu zaista je evidentna dobra dinamika izvođenja radova, uprkos krizi u kojoj se nalazi i sami sektor građevinarstva. Od direktora Fonda PIO čuli smo da su finansijska sredstva za realizaciju ovog projekta obezbijeđena. Naša nastojanja i naše želje jesu da kroz administrativne procedure omogućimo da se ovaj projekat izgradi u definisanom roku.
(drugi nastavak sjutra)
